پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

عقل در وجود انسان به عنوان وديعه‌اي الهي براي هدايت بشر است. انسان به واسطه خردورزي و تعقل مي‌تواند در مسير درست زندگي قرار گيرد . گاه عقل به سبب وجود آفاقي دچار انحراف مي‌شود اين عوامل و موانع موجب تقويت يا ضعف عقل در قدرت شناخت و بينش در شخصيت فرد مي‌شوند. انسان به منظور دستيابي به انديشه پاك بايد درصدد شناخت عوامل و موانع باشد. موضوع تطبيقي كمك مي‌كند تا با بررسي شباهت‌ها و تفاوت‌ها ديدگاه جامع‌تري نسبت به موضوع به دست آوريم.همين امر ضرورت پژوهش حاضر را روشن مي‌سازد اين پژوهش در صدد شناسايي عوامل تعقل ورزي و موانع تعقل از ديدگاه علامه طباطبايي و فخر رازي مي‌باشد و از روش توصيفي تحليلي استفاده شده است كه حاصل اين پژوهش چنين شد ازجمله موارد اشتراك نظر دو علامه در عوامل خردورزي؛ تجربه‌اندوزي و تعليم و تربيت ودل سپردن به كلام الهي و تن دادن واشتراك در موانع شامل ؛حب دنيا و حرص و طمع ،تفاخر و تقليد كوركورانه ،وسوسه‌هاي شيطان و سوءظن است. در مورد افتراقات مي توان گفت از نظر علامه طباطبايي موانع دروني خردورزي شامل ( غفلت-جهل -كفر - نفاق و...) و موانع بيروني شامل (محيط خانواده-هم‌نشين بد-مسكرات و...) مي‌شود.موانع دروني خردورزي از منظر فخر رازي (كبر-حسد - بداخلاقي) و موانع بيروني (حكومت خودرأي - فقر - رفاه‌زدگي -لهو و لعب) است.