پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

عاقبت‌به‌خيري يعني پايان و سرانجام عمر انسان منتهي به خير و سعادت گردد؛ يعني هم در دنيا و هم در آخرت از خير و نيكي برخوردار باشد. سوء عاقبت به اين است كه انسان در حالي از دنيا برود كه پس از مرگ، با عذاب و عقاب الهي روبرو شود. حال مسئله‌اي كه در اين پايان‌نامه موردبررسي قرار خواهد گرفت آن است كه بر اساس متون اسلامي چه عواملي مي‌تواند سبب عاقبت‌به‌خيري گردد و چه عواملي مانع از عاقبت‌به‌خيري است؟ در اين پايان‌نامه كه به روش توصيفي و كتابخانه‌اي به رشته‌ي تحرير درآمده است نتايج ذيل حاصل شد. اسباب عاقبت‌به‌خيري را مي‌توان به دودسته اسباب دروني و اسباب بيروني تقسيم كرد. اسباب دروني ناظر بر اعتقادات و امور نظري و فكري انسان است ازجمله 1-ايمان، 2-يقين 3- ولايت اهل‌بيت 4-تقوا 5-صبر و در اسباب بيروني غالباً رفتارها و اعمال انسان موردتوجه است. ازجمله 1-دعا و توسل 2- صله ارحام 3-كمك به نيازمندان 4- توبه 5-بيداري 6-شهادت درراه خدا 7-حسن خلق. البته در برخي اسباب هم جنبه دروني و باطني تأثيرگذار است و هم اعمال و رفتار انسان. اسباب بدعاقبتي را مي‌توان به دودسته اسباب دروني و اسباب بيروني تقسيم كرد. منظور از اسباب دروني تأثير مسائل نظري و اعتقادات و حتي آنچه تبديل به خلق‌وخوي انسان مي‌گردد است اين اسباب عبارت‌اند از 1-كفر 2-شرك به خدا 3-جدا شدن و عدم پيروي از ولايت 4-عجب 5- حسد 6-تكبّر و استكبار 7-حب نفس يا حب دنيا 8-غفلت و عدم تعقل. گذشته از عوامل و اسباب دروني برخي از عوامل و اسباب بدعاقبتي، اعمالي هستند كه انسان آن‌ها را انجام مي‌دهد، البته اين اعمال نيز غالباً ريشه در عقايد و اعتقادات انسان دارد. اين اسباب عبارت‌اند از 1-ترك عمدي نماز 2-شرب خمر 3-قتل نفس‌4-پيمان‌شكني 5-كفران نعمت 6-سخن‌چيني 7-گناه و خط 8-مكر و خدعه 9-سركشي و عدم تبعيت از فرامين الهي 10-خوردن مال يتيم 11-ظلم و ستم به مردم 12- شهوت‌راني 13-عاق والدين 14-قطع رحم 15- بدخلقي