پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده انسان موجودي مختار و داراي اراده است كه با توجه به همين اراده، تعيين كننده سرنوشت خود مي‌باشد. عوامل متعددي از قبيل: عقيده، عمل، محيط، وراثت، عملكردهاي معنوي و... موثر در سرنوشت انسان مي‌باشند كه اختيار و اراده‌ي انسان غالب بر همه عوامل است. اعتقادات من جمله اعتقاد به قيامت از عوامل موثر در سرنوشت است كه فرد مومن به اين اصل، با ايمان به گرفتن بازخورد از اعمال خود، در جهاني ديگر، عنايتي ويژه بر اعمال و رفتار دنيوي خويش در زندگي دارد؛ به همين علت خداوند در آيات متعدد قرآن به بيان و اثبات اصل قيامت و سرنوشت دنيوي و اخروي مومنان و منكران اين حقيقت مي‌پردازد. سوره حاقه و معارج از معدود سوري هستند كه هم از نظر نزول و هم مصحف متوالي مي‌باشند و اين توالي بدين معناست كه اين دو سوره، در فضاي نزول يكسان انكار عذاب و قيامت، فراخور شرايط آن موقعيت نازل شدند و با توجه به توقيفي بودن سور و غرضمندي سوره‌هاي قرآن، هدف خداوند در اين دو سوره متوالي اثبات حقانيت، عظمت و قطعيت قيامت است، كه با ذكر وقايع قيامت، تصويري روشن از اين اصل براي مخاطبين به نمايش گذاشته مي‌شود.خداوند با بيان سرنوشت و فرجام دنيوي و اخروي دو گروه منكر و مومن قيامت در اين دو سوره، توجه مخاطب را به اين اصل مسئوليت ساز، جلب مي‌كند؛ براي منكران قيامت، سرنوشت دنيوي هلاكت و نابودي و براي مومنان نجات و رهايي بيان مي‌گردد؛ همچنين سرنوشت اخروي منكران قيامت پس از احساس شرم و حسرت، فقر و محرويت، نااميدي و خسران، جهنم و آتش خواهد بود و در مقابل سرنوشت اخروي مومنان قيامت احساس رضايت و شادي و متنعم بودن از تمامي نعمتها و رضوان الهي و بهشت ابدي خوهد بود.