پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

عقود و تجارت الكترونيك ازمفاهيم نوظهور در فقه وحقوق هستند كه مولدتكنولوژي نوين در عرصه ي ارتباطات مي باشند وآنچه عقود الكترونيكي را از بيع سنّتي متمايز مي كند استفاده از تكنولوژي شبكه مي باشد. با توجّه به گسترش روز افزون اين عقود لازم است نحوه ي انعقاد عقودالكترونيكي وتأثير صفت الكترونيكي در اين عقود مورد بررسي قرارگيرد. اين عقود از جهت شرايط اساسي معاملات مانند قصد ورضاي طرفين، موضوع معيّن واهليّت طرفين داراي ماهيّت يكساني بوده امّا داراي ويژگي هاي مربوط به خود نيز مي باشند ودرانواع مختلفي بين طرفين انعقاد مي يابند. ايجاب و قبول ومطابقت آنها نيز براي تحقق اين عقود لازم مي باشد كه اين مورد براساس انتقال داده ي پيام بين طرفين و يا انتقال ودريافت كالاها ي مورد معامله محقق مي شود. همچنين زمان و مكان ارسال داده ي پيام به وسيله ي قبول كننده‌ يا خريدار به عنوان زمان و مكان اين عقود در نظرگرفته مي‌شود .داده ها واحد هاي اطّلاعاتي هستند كه اطّلاعات را به صورت كتبي يا تصويري بين طرفين انتقال مي دهند واين داده ها به عنوان سند قابليّت ارائه به مراجع قضايي را دارد وامضاء نيز در اين عقود، الكترونيكي بوده وبه عنوان علامتي بر تاييد هويّت افراد مي باشد. در اين عقود ممكن است خطا‌ يا اشتباه نيز صورت گيرد كه درصورت اشتباه يكي از طرفين، خسارات برعهده‌ي شخص خاطي بوده و در صورت ضعف سيستم الكترونيكي خسارات برعهده‌ي سيستم پشتيباني ابزارهاي الكترونيكي مي‌باشد. خيارات به معناي حق فسخ و اختيار مي باشد كه در بيع الكترونيكي نيز وجود داشته امّا با تغييراتي همراه است كه از جمله‌ي اين خيارات ،خيار رؤيت و خيار تخلّف شرط مي باشد و خيارات بر اساس روشهاي انعقاد عقود مورد بررسي قرار مي گيرد.