پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

بر اساس آموزه‌هاي اسلامي، صبر يكي از چهار ستون ايمان است و از مهم‌ترين فضايل اخلاقي به شمار مي‌رود كه تكامل معنوي انسان در قوس صعود، به آن وابسته است. بدون ترديد سيرة عملي معصومان، ازجمله حضرت زهرا، بهترين راهنما و الگوي رهروان مسير قرب الهي است. برخي روايات، صبر را به صبر از معصيت، صبر بر طاعت و صبر بر مصيبت تقسيم كرده‌اند. دو قسم اول به‌روشني در سيرة حضرت زهرا ملاحظه مي‌شود، اما ازآن‌ جهت كه ممكن است با توجه به برخي گزارش‌هاي نقلي و تاريخي در صبر ايشان هنگام مصيبت ترديد شود، تحقيق حاضر با استفاده از روش نقلي و عقلي و با بهره‌گيري از مطالعات كتابخانه‌اي، با تحليل مفهومي صبر، تصويري درست و روشن از صبر آن حضرت بر مصيبت را ارائه مي‌دهد و موارد مشكوك صبر را تحليل مي‌كند. عوامل صبر حضرت را در سه ساحت بينشي، گرايشي و رفتاري بررسي مي‌‌كند؛ علل بينشي صبر حضرت هنگام مصيبت را در چهار حوزۀ خداشناسي، خودشناسي، دنياشناسي و فرجام‌شناسي مي‌توان توضيح داد. علل گرايشي صبر حضرت هنگام مصيبت را مي‌توان بدين شرح برشمرد: احساس نياز به خدا، احساس محبت و عشق به خداوند متعال، بيم از خداوند، محبت و نفرت با معيار الهي، اميد به استحقاق پاداش الهي براي صابران، اميد به گشايش، ميل به لذت و قدرت متعالي، روحية قناعت و گرايش به رفع نياز مالي ديگران. علل رفتاري نيز در دو بخش رفتارهاي جوانحي و جوارحي بررسي شده است. فصل پاياني به پيامدهاي تربيتي صبر حضرت هنگام مصيبت مي‌پردازد و آن‌ها را در سه حوزة تربيتي-اعتقادي، تربيتي-سياسي و تربيتي-اخلاقي طبقه‌بندي و حضرت زهرا را الگوي صبر براي جهانيان معرفي مي‌كند.