پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چکیده دیدگاه ارائه‌کننده
طبق آیات قرآن کریم حکومت الهی باید جهانی شود و این امر به بستر مناسب نیاز دارد؛ رشد فضای مجازی به‌صورت جهانی است؛ وظیفه کشورهای اسلامی حضور در آن و استفاده صحیح از فضای مجازی است؛ فضای مجازی یکی از راه های برقراری ارتباط درونی بین افراد است که به‌وسیله‌ی تجهیزات مخابراتی و به‌صورت زنده انجام می شود؛ برای تحقق این ارتباط داشتن علم، ایمان، ذوق و سلیقه اهمیت بسیاری دارد؛ فعالان فضای مجازی به  دنبال شهرت، پر کردن اوقات فراغت یا تقاضای از مسئولان نیستند؛ بلکه به  دنبال یک جهاد متفاوت از جهاد مسلحانه هستند؛ به‌وسیله  فضای مجازی می توان عقیده خود را برای هزاران مخاطب بیان کرد، سخنان باطل دشمن را به‌درستی پاسخ داد و با تشکیل گروه های مختلف برخی از مفاهیم را به راحتی نشر و تبلیغ کرد.
چکیده دیدگاه منتقد
منظور از مخالفت با شبکه های مجازی ارائه آسیب های فضاهای مجازی و نوع استفاده از آن ها است؛ متأسفانه فرهنگ مجازی به دلیل نبودن برنامه ریزی صحیح در مسیر هدایت حرکت نکرده است؛ شاهد این ادعا تأثیرات فضای مجازی بر خانواده هاست که منجر به سستی کانون خانواده شده است؛ محتویات این فضاها بر تربیت فرزندان اثری نامطلوب گذاشته و روان کودکان، نوجوانان و جوانان را دچار آسیب کرده است؛ بحران هویتی جوانان و نداشتن هدف مشخص در زندگی از آسیب های دیگر فضای مجازی است؛ هم چنین به خطر افتادن سلامت جسمی با تأثیر نور و امواج لوازم الکترونیکی بر چشم و مغز، مشکل افزایش وزن و فشارخون، کاهش اعتمادبه‌نفس، تنهایی و افسردگی از دیگر آسیب های فضای مجازی است؛ مطرح‌شدن برخی از موضوعات در فضای حقیقی شرم آور است؛ اما این موضوعات در فضای مجازی ویژگی شرم آور بودن خود را ازدست‌داده‌اند؛ بنابراین یکی دیگر از معایب فضای مجازی را می توان تأثیر منفی اخلاقی بر کاربران این فضاها دانست.
نتایج دیدگاه موافق
فواید استفاده از فضای مجازی عبارتنداز:
1.    جهانی بودن فضای مجازی؛
2.    دستیابی آسان به آخرین اخبار و اطلاعات؛
3.    جذابیت و تنوع؛
4.    آزادی اطلاعات و ارتباطات اعم از سیاسی، اجتماعی، علمی و...؛
5.    کاهش هزینه های اقتصادی؛
6.    کاهش تردد وسایل نقلیه و به دنبال آن کاهش آلودگی هوا؛
7.    گسترش عدالت رسانه ای؛
8.    گسترش تعاملات و تبادل آرا و نظرات به ویژه در عرصه دین که فرصتی مناسب و کاربردی برای نخبگان است.
نتایج دیدگاه مخالف
آسیب های ناشی از استفاده نادرست از فضای مجازی عبارت انداز:
1.    از بین رفتن ذوق هنری و خلاقیت نوشتاری و تصویری در فضای مجازی؛
2.    ضربه زدن به زبان و ادبیات فارسی و جعل واژگان ناصحیح در حوزه نوشتاری؛
3.    از بین رفتن اعتمادبه‌نفس در فضای مجازی با تمرکز بر خوشی‌های ظاهری دیگران و تصاویر اشتراکی آن‌ها؛
4.    حفظ نشدن حریم ها در صحبت کردن در فضای مجازی؛
5.    ریشه داشتن شبکه های مجازی در کشورهای دشمنان؛
6.    هم سو شدن با اهداف دشمن با استفاده نادرست از فضای مجازی؛
7.    ایجاد و نشر شایعات علیه نظام جمهوری اسلامی و بدبین کردن مردم نسبت به مسئولان و تطهیر یا تخریب چهره ها از طریق شبکه-های مجازی؛
8.    نیاز داشتن به تمهیدات دولتی برای تأسیس نهادهایی برای دفع آسیب های خانواده در روابط زوجین با یکدیگر و والدین با فرزندان.
جمع بندی داور
بیش از پانصد شبکه مجازی در ایران فعالیت می کنند و حدود پنج هزار شبکه مجازی در دنیا علیه ایران فعالیت می کنند؛ معتادان این فضا بیش از معتادان به مواد مخدر هستند؛ ملاک استفاده از فضای مجازی یا فیلتر کردن آن، میزان توانایی و شرایط قدرت است؛ طبق آمار حدود 45 درصد نفوذ در ایران از طریق شبکه های مجازی است؛ 8 درصد کودکان جزء کاربران این شبکه ها هستند؛ ایران جزء پنج کشور نخست دنیاست که مردم آن حضور فعال در این شبکه ها دارند؛70 درصد کاربران، بدون هدف در این شبکه ها فعالیت دارند؛ 37 درصد پیگیری ها در موضوعات مستهجن است و تنها 7 درصد به استفاده مفید مانند خریدوفروش اختصاص دارد؛ با توجه به این آمار، فضای مجازی نیازمند مدیریت صحیح و هوشمندانه است؛ برای دفع آسیب های شبکه ها، باید علاوه بر پیشگیری، با تصحیح نگرش ها بر اساس متون دینی و دستورات اهل‌بیت (علیهم‌السلام) فرهنگ‌سازی لازم در این زمینه انجام شود؛ هم چنین باید تحت نظارت قانون قرار گیرد.
کلیدواژه ها: ارتباط، فضای مجازی، خانواده، زوجین