پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

شناخت ها و آگاهي هاي انسان را مي توان به دسته هاي متفاوتي تقسيم نمود. يكي از اين تقسيم ها، تقسيم معرفت انسان به معرفت درجه اول و معرفت درجه دوم است. معرفت شناسي نيز در زمره دانش هاي درجه دوم قرار دارد كه با نگاهي از بيرون و با بهره گيري از روش عقلي، به بررسي معلومات انسان مي پردازد .معرفت شناسي ديني كه موضوع آن معرفت ديني است و به شناخت دين از آن جهت كه دين يك معرفت است مي پردازد، شاخه اي از معرفت شناسي است كه از بيرون به معرفت ديني و تحولات آن با ديدي نقادانه مي نگرد و شخص معرفت شناس باديد تاريخي خود، به معارف ديني نظر مي كند معرفت ديني عبارت است از مجموعه شناخت هاي ما درباره بخش هاي مختلف دين، معارفي كه از مراجعه به دين و متون ديني مخصوصا در حوزه اعتقادات به دست مي آيد.اين معارف گاهي از نصوص ديني به دست مي آيد و بر اساس روابط منطقي و معنا شناختي گسترش مي يابد وگاه در يك نظام سازگار با معارف دست اول، گرد آوري شده و مسائلي را نظام مند حل مي كند. هدف اين نوشتار بررسي ديدگاه دو شخصيت متفكر معاصر عبدالكريم سروش و نصر حامد ابوزيد در باب معرفت ديني است. مقايسه آراء و انديشه هاي آنهاحكايت از اين دارد كه سروش در تفكرات خود به نوعي تابع و دانش آموخته مكتب ابوزيد مي باشد، شايد همين مشابهت مهم ترين دليل براي انتخاب بررسي آراي اين دو انديشمند بوده است. نصر حامد ابوزيد قرآن پژوه مصري است كه ادعا مي كند قرآن محصولي فرهنگي است و فرآورده عصر نزول است عبدالكريم سروش متفكري است كه در تلاش است تا با استفاده از علوم تجربي، دانش جديد و دستاودهاي علمي روز به نحوي به تفسير متون ديني و تحليل معارف دين و شريعت بپردازد.