پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اسلام ديني است كه هر گونه ضيق و حرج از آن برداشته شده است. قاعده جب، يا همان الاسلام يجبّ ما قبله، كه از قواعد مهم و معروف بين فقها، است، يكي از مواردي است كه نشانگر مدارا و آساني در اسلام و برداشته شدن عسر و حرج از آن است. جبّ در لغت به معناي قطع و جدا كردن است. در اصطلاح اگر شخص كافر مسلمان شود، قضاء عبادات و حقوق شرعي مالي زمان كفر و كيفر برخي از جرايم و محرماتي كه در دوران كفر از او صادر شده است از او خواسته نمي‏شود. البته برخي از موارد مشمول اين قاعد نمي‏شود مانند ديون و ضمانات و... با توجه به جهاني بودن دين اسلام و گرايش تعداد زيادي از مردم به اين دين، لازم است اين قاعده كه جنبه امتناني داشته و نوعي تشويق كفار جهت پذيرش اسلام است به همگان نشان داده شود تا باعث تمايل بيشتر غير مسلمانان به دين اسلام گردد. در اين تحقيق، مطالب به روش كتابخانه‏اي گردآوري شده، و روش پردازش به صورت توصيفي است. در اين پژوهش، به جمع آوري مطالب مرتبط با اين موضوع، مانند تكليف كفار در فروع دين، مستندات و مفاد و موارد شمول و عدم شمول قاعده جبّ از نظر فقها و بررسي موارد اختلافي پرداخته شده است، تا جايگاه و مباني اين قاعده در فقه مورد بررسي قرار گيرد.