پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده حلقه ي مفقوده اي كه در كتابهاي بلاغي مورد تدريس در حوزه هاي علميه وجود دارد نبودن شواهدي از آيات قرآن مي باشد در حالي كه يكي از وجوه اعجاز قرآن ، اعجاز بلاغي اين كتاب شريف آسماني است از علومي كه در تفاسير براي فهم آيات الهي استفاده مي شود ، بلاغت مي باشد. و يكي از اين تفاسير، كتاب شريف تفسير الميزان است كه در آن ازعلم ادبيّات استفاده ي زيادي شده است. اين پژوهش يكي از مراحل ِفرايند تدريس علم بلاغت را كامل مي كند . در اين تحقيق تلاش شده است، آياتي از سوره ي «انعام» را كه علامه (ره) در تفسير الميزان ذيل آن آيات از نكته ي بلاغي، با مهارت تمام استفاده كرده و آيه را تفسير نموده اند، استخراج كرده و با توجه به نكته ي بلاغي آن، آيات مرتبط، شاهد براي مطالب بلاغي قرار داده شود و علاوه بر آن تفاسيري چون مجمع البيان، روح المعاني، كشاف و... مورد بررسي قرار گرفته و قسمتهايي كه با نظر الميزان تفاوت داشت در پاورقي بيان شود. لازم به ذكر است كه علامه(ره) غالبا عنوان صنعت بلاغي مورد استفاده را ذكر نفرموده اند و مفاد بلاغي را ذكر كرده اند. ايشان در بعضي از موارد با استفاده از همين نكات جواب شبهات مختلفي را داده اند، به طور مثال در فصل معاني با استفاده از صنعت مذكر آوردن مسنداليه، در آيه ي 78 سوره ي انعام ، از تأويل آيه به معاني ديگر جلو گيري كرده اند. اين تحقيق از سه بخش تشكيل شده است: بخش اول، كليات و مفاهيم كه در آن الفاظ مرتبط با موضوع تحقيق توضيح داده شده است. بخش دوم، معاني كه در آن شواهدي براي مطالبي چون: خبر، انشاء، احوال مسند اليه و مسند،... بيان شده است و بخش سوم، بيان و بديع كه در واژگان كليدي: شاهد، بلاغت، تفسير، الميزان