مطالعه گزارش امدادهاي غيبي غزوه بدر و حنين در متون اسلامي تا قرن پنجم با تاکید بر متون تاریخی و تفسیری
چكيده
رسول خدا (صلي الله عليه و آله) در مدت ده سال پاياني عمر شريفشان كه در مدينه بودند غزوهها و سرّيههايي داشتند. برخي از اين غزوهها مانند بدر و حنين داراي اهميت ويژهاي است. در دو غزوه ذكر شده امدادهايي رخ داده كه علاوه بر نقل گزارشهاي تاريخي، آياتي از قرآن كريم هم اين امدادها را ذكر نمودهاند.
از امدادهاي الهي در متون تاريخي تعريف دقيقي نشده است. اگرچه از نقل گزارشها ميتوان تعاريفي هرچند ناتمام به دست آورد، اما در متون تفسيري امدادهاي الهي تعريف شده و شاهدي از آيات براي آن ذكر شده است. البته در ذكر مصداق چندان تفاوتي بين امدادهاي ذكر شده در تاريخ و تفسير وجود ندارد. علاوه بر امدادهاي غيبي در بدر و حنين امدادهاي غيبي ديگري نيز در زندگي پيامبر ذكر شده است. كه هم در منابع تاريخي و هم در منابع تفسيري به آنها پرداخته شده است.
نزول امدادهاي الهي مبتني بر شرايطي مانند استغاثه و دعا، اطاعت از خدا و رسول (صلي الله عليه و آله) صبر و تقوا، جهاد است. در غزوه بدر و حنين امدادهايي مانند، سكينه و آرامش، نزول باران رعب و هراس در دل دشمن، خواب آرامبخش شامل حال پيامبر و مؤمنان شده است.
علاوه بر شباهتهايي كه بين نقلهاي تاريخي و تفسيري در گزارش امدادهاي الهي هست تفاوتهايي نيز بين گزارشهاي تاريخي و تفسيري وجود دارد كه از جمله اين تفاوتها نگرشهاي متفاوت مفسران و مورخان به اين گزارشهاست.
كليد واژه:
امداد غيبي- بدر- حنين- متون تاريخي- متون تفسيري.
- : سطح3
- : تاريخ اسلام