فهرست
مقدمه معاونت پژوهش --11
فصل اول : کلیات
ضرورت و اهمیت موضوع --18
تاریخچه بحث --20
مفهوم شناسی --26
1. وحی --26
2. دین --29
3. معرفت دینی --33
4. فرهنگ --36
پرسش اصلی --40
پرسش های فرعی --40
فرضیه ها --40
جلوه های فرهنگی عصر نزول در قرآن --41
1. جلوه های دینی--43
الف) اعتقادات --43
ب) اخلاقیات --47
ج) احکام --49
2. جلوه های غیر دینی--53
الف) جلوه های زبانی --53
ب) جلوه های غیر زبانی (محتوایی )--61
مبادی نظریه تأثیر پذیری متن از فرهنگ--63
1. تاریخ مندی متن --65
2. فرنگ پیچ بودن زبان--68
فصل دوم: مستشرقان و دیدگاه اقتباس
تاریخچه و چیستی استشراق--74
مبانی نظریه مستشرقان --76
مبنای نخست مستشرقان --77
مصادر قرآن از نگاه مستشرقان --79
پیشینه تاریخی انکار وحیانی بودن قرآن --82
مبنای دوم مستشرقان : انکار رسالت پیامبر(ص)--103
مبنای سوم مستشرقان: انکار الهی و آسمانی بودن دین اسلام --107
مبنای چهارم مستشرقان:فرق نگذاشتن میان منابع اسلامی دست اول با منابع دست چندم--110
دیدگاه خلیل عبدالکریم واقتباس قرآن از فرهنگ مردم حجاز--115
نقد دیدگاه خلیل عبدالکریم--118
دیدگاه یوسف دره حداد واقتباس قرآن از تورات و انجیل--120
اندیشه های اصلی یوسف حداد---122
1.اهل کتاب ومصادیق های قرآنی آن--123
2.تفاوت نصرانیت با مسیحیت--123
دیدگاه قرآن از نظر یوسف حداد درباره اهل کتاب--125
3.قرآن،بدون دعوت جدید ویا نبوت جدید--127
4.قرآن،دعوت به نصرانیت--128
5.کمال نبوت وکتاب های آسمانی درمسیح وانجیل--129
مبانی نظری دیدگاه یوسف حداد--133
1. قرآن ترجمه و نسخه عربی "الکتاب"--134
مصدر قرآن از منطر یوسف حداد--135
2. انکار رسالت پیامبر اکرم (ص)--140
3. دین اسلام ، بدون دعوت جدید و مستقل --141
ادله دیدگاه یوسف حداد--142
نقد دیدگاه یوسف حداد--144
1. ناسازگاری با آیات قرآن --144
2. مقصود از واژه الکتاب در قرآن--145
3. بررسی آیه 94 از سوره یونس--155
4. بررسی آیه 12 از سوره احقاف--159
5. بررسی آیات 98-90 از سوره انعام --163
6. مبانی نظری ناصواب و سخنتن ناهمگون --168
7. اشتراک ادیان الهی د رداشتن اصول و منشأ واحد و الهی --176
8. دفاع نا مناسب از مسیحت رسمی --181
فصل سوم : روشن فکران دینی و دیدگاه "قرآن ؛ کلام بشری با خاستگاه الهی"
چند نکته --188
چیستی وحی از منظر دکتر سروش --193
مبانی نظری --196
1. هرمنوتیک فلسفی --196
2. نگرش اومانیستی به وحی --200
3. تأثیر پذیری قرآن از فرهنگ عصر نزول --204
4. انکار طرح پیشین قرآن در علم ازلی الهی--215
5. نگاه سکولاریستی به وحی --218
6. نگاه پوزیتویستی به وحی--224
نقد مبانی نظری --227
پیامد ها --241
1. الوهیت زدایی از دین و بشری دانستن آن --241
2. نادیده انگاشتن نقش جبرئیل در فرایند وحی قرآنی ---246
3. خطا پذیری قرآن و نفی عصمت پیامبر اکرم (ص)--254
استدلال اول : اجتناب نا پذیر بودن وقوع خطا در صورت افکنی بر مضمون رحی --254
استدلال دوم : ناسازگاری قرآن با داده های علوم --257
4.جامعیت نداشتن دین اسلام --263
5. نفی خاتمیت --269
6. راهیابی قبض و بسط در ماهیت وحی --273
7. فرو کاستن شأن پیامبر اکرم(ص)--278
تبارشناسی نظریه "قرآن؛ کلام بشری با خاستگاه الهی "--282
1. نگرش تجربی دکتر سروش به رحی و شباهت آن با نگرش غالب در مسیحیت کنونی --282
2. شباهت دیدگاه دکتر سروش با نظریه محمدیسم--287
3. همسان انگاری قرآن با کتاب مقدس--291
4. همسان انگاری پیامر اکرم (ص) با حضرت عیسی در مسیحت تحریف شده --294
5. گرایش های معتزلی--296
چند نکته پایانی--300
فصل چهارم : دیدگاه مورد تأیید برهان و قرآن:"نزول تاریخی و حضور فراتاریخی قرآن"
اصول و مبانی نظری --308
1. طرح پیشین قرآن در علم ازلی الهی --308
2. استقلال وحی از شخصیت پیامبر اکرم (ص)--315
3. تأثیر نپذیرفتن قرآن از فرهنگ عصر نزول--321
4. عصمت پیامبراکرم (ص)--327
5. تحریف نا پذیری قرآن--330
6. جامعیت قرآن --337
دیدگاه های مختلف درباره جامعیت قرآن--337
ادله جامعیت --346
دستاوردها--350
1. الهی بودن الفاظ و محتوای قرآن --350
2. قداست و قدسیت وحی --352
3. خطاناپذیری وحی --354
4. مرجعیت و حجیت قرآن--357
5. پاسخ گویی قرآن به نیاز های زمان --359
جمع بندی و نتیجه گیری ---370
پیشنهاد --375
منابع --377
نمایه ها ---391
مقدمه معاونت پژوهش --11
فصل اول : کلیات
ضرورت و اهمیت موضوع --18
تاریخچه بحث --20
مفهوم شناسی --26
1. وحی --26
2. دین --29
3. معرفت دینی --33
4. فرهنگ --36
پرسش اصلی --40
پرسش های فرعی --40
فرضیه ها --40
جلوه های فرهنگی عصر نزول در قرآن --41
1. جلوه های دینی--43
الف) اعتقادات --43
ب) اخلاقیات --47
ج) احکام --49
2. جلوه های غیر دینی--53
الف) جلوه های زبانی --53
ب) جلوه های غیر زبانی (محتوایی )--61
مبادی نظریه تأثیر پذیری متن از فرهنگ--63
1. تاریخ مندی متن --65
2. فرنگ پیچ بودن زبان--68
فصل دوم: مستشرقان و دیدگاه اقتباس
تاریخچه و چیستی استشراق--74
مبانی نظریه مستشرقان --76
مبنای نخست مستشرقان --77
مصادر قرآن از نگاه مستشرقان --79
پیشینه تاریخی انکار وحیانی بودن قرآن --82
مبنای دوم مستشرقان : انکار رسالت پیامبر(ص)--103
مبنای سوم مستشرقان: انکار الهی و آسمانی بودن دین اسلام --107
مبنای چهارم مستشرقان:فرق نگذاشتن میان منابع اسلامی دست اول با منابع دست چندم--110
دیدگاه خلیل عبدالکریم واقتباس قرآن از فرهنگ مردم حجاز--115
نقد دیدگاه خلیل عبدالکریم--118
دیدگاه یوسف دره حداد واقتباس قرآن از تورات و انجیل--120
اندیشه های اصلی یوسف حداد---122
1.اهل کتاب ومصادیق های قرآنی آن--123
2.تفاوت نصرانیت با مسیحیت--123
دیدگاه قرآن از نظر یوسف حداد درباره اهل کتاب--125
3.قرآن،بدون دعوت جدید ویا نبوت جدید--127
4.قرآن،دعوت به نصرانیت--128
5.کمال نبوت وکتاب های آسمانی درمسیح وانجیل--129
مبانی نظری دیدگاه یوسف حداد--133
1. قرآن ترجمه و نسخه عربی "الکتاب"--134
مصدر قرآن از منطر یوسف حداد--135
2. انکار رسالت پیامبر اکرم (ص)--140
3. دین اسلام ، بدون دعوت جدید و مستقل --141
ادله دیدگاه یوسف حداد--142
نقد دیدگاه یوسف حداد--144
1. ناسازگاری با آیات قرآن --144
2. مقصود از واژه الکتاب در قرآن--145
3. بررسی آیه 94 از سوره یونس--155
4. بررسی آیه 12 از سوره احقاف--159
5. بررسی آیات 98-90 از سوره انعام --163
6. مبانی نظری ناصواب و سخنتن ناهمگون --168
7. اشتراک ادیان الهی د رداشتن اصول و منشأ واحد و الهی --176
8. دفاع نا مناسب از مسیحت رسمی --181
فصل سوم : روشن فکران دینی و دیدگاه "قرآن ؛ کلام بشری با خاستگاه الهی"
چند نکته --188
چیستی وحی از منظر دکتر سروش --193
مبانی نظری --196
1. هرمنوتیک فلسفی --196
2. نگرش اومانیستی به وحی --200
3. تأثیر پذیری قرآن از فرهنگ عصر نزول --204
4. انکار طرح پیشین قرآن در علم ازلی الهی--215
5. نگاه سکولاریستی به وحی --218
6. نگاه پوزیتویستی به وحی--224
نقد مبانی نظری --227
پیامد ها --241
1. الوهیت زدایی از دین و بشری دانستن آن --241
2. نادیده انگاشتن نقش جبرئیل در فرایند وحی قرآنی ---246
3. خطا پذیری قرآن و نفی عصمت پیامبر اکرم (ص)--254
استدلال اول : اجتناب نا پذیر بودن وقوع خطا در صورت افکنی بر مضمون رحی --254
استدلال دوم : ناسازگاری قرآن با داده های علوم --257
4.جامعیت نداشتن دین اسلام --263
5. نفی خاتمیت --269
6. راهیابی قبض و بسط در ماهیت وحی --273
7. فرو کاستن شأن پیامبر اکرم(ص)--278
تبارشناسی نظریه "قرآن؛ کلام بشری با خاستگاه الهی "--282
1. نگرش تجربی دکتر سروش به رحی و شباهت آن با نگرش غالب در مسیحیت کنونی --282
2. شباهت دیدگاه دکتر سروش با نظریه محمدیسم--287
3. همسان انگاری قرآن با کتاب مقدس--291
4. همسان انگاری پیامر اکرم (ص) با حضرت عیسی در مسیحت تحریف شده --294
5. گرایش های معتزلی--296
چند نکته پایانی--300
فصل چهارم : دیدگاه مورد تأیید برهان و قرآن:"نزول تاریخی و حضور فراتاریخی قرآن"
اصول و مبانی نظری --308
1. طرح پیشین قرآن در علم ازلی الهی --308
2. استقلال وحی از شخصیت پیامبر اکرم (ص)--315
3. تأثیر نپذیرفتن قرآن از فرهنگ عصر نزول--321
4. عصمت پیامبراکرم (ص)--327
5. تحریف نا پذیری قرآن--330
6. جامعیت قرآن --337
دیدگاه های مختلف درباره جامعیت قرآن--337
ادله جامعیت --346
دستاوردها--350
1. الهی بودن الفاظ و محتوای قرآن --350
2. قداست و قدسیت وحی --352
3. خطاناپذیری وحی --354
4. مرجعیت و حجیت قرآن--357
5. پاسخ گویی قرآن به نیاز های زمان --359
جمع بندی و نتیجه گیری ---370
پیشنهاد --375
منابع --377
نمایه ها ---391