پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

پژوهش علمی، فرایندی است که در تحقق فرضی ههای ذهن خلاق بشر شکل م یگیرد و در
حوزه علوم دینی از ضرورتی انکار ناپذیر برخوردار است. در چند دهه اخیر، پژوهش و رو شهای
آن، به ویژه در حوزه علوم انسانی، بیشتر مورد توجه اندیشمندان و پژوهشگران قرار گرفته است.
اما نگاه کلان به پژوهش در حوز ههای مختلف علوم در جامعه اسلامی ایران، نشان م یدهد که
این فرهنگ برخلاف آموزش، گسترش چندانی نیافته است. لیکن فارغ از نقاط ضعف در این
زمینه، حرکت حوز ههای علمیه خواهران، رو به رشد بوده و انتظار م یرود با سرمای هگذاری در
مطالعات گروهی و تدبیر در جهت ارائه این تحقیقات به سایر محققین، این رشد کامل گردد.
خلاقیت و نوآوری درپژوهش
مسأله خلاقیت در حوز ههای علمیه خواهران، در ابعاد مختلف علمی-پژوهشی، م یتواند
نمایان شود. شاید بتوان گفت: شای عترین آفت در عرصه پژوه شهای حوزوی، موازی کاری
و عدم عنایت لازم به خلاقیت و پردازش نظریه است. از جمله مؤلف ههایی که م یبایست در
این راستا مورد توجه محققین و پژوهشگران عرصه دین قرار بگیرد، برخورداری از بینش و
بصیرت است. نظام اجتهادی فقه امامیه، همواره امکان بیان آراء و نظرات مخالف و به
عبارتی، تضارب آراء را داشته است؛ چرا که عامل اساسی پویایی و انعطا فپذیری اسلام در
مواجهه با تحولات و مسائل مستحدثه، همین تضارب آراء است.
آموزش و پژوهش در حوزه علمیه
با تامل در نظام آموزش حوز ههای علمیه خواهران در م ییابیم که متاسفانه، گفتن، شنیدن
و حفظ کردن، ارکان یادگیری را تشکیل داد ه است. در نظام فعلی، رابطه استاد و شاگرد،
رابط های صرفا یک طرفه است. نظام حافظه محور، مانع بروز و ظهور خلاقیت است. به عبارت
دیگر، باید در فرایند تدریس، فرصتی ایجاد شود تا فراگیران، نحوه یادگیری را تمرین کنند.
خودیادگیری، خوداندیشی، خودباوری، اعتماد به نفس، خود ارزیابی، تفکر انتقادی و تفکر
خلاق، نقطه عطف نگرش یادگیری بر اساس نظریه پژوهش محوری است.

 

منبع: ویژه نامه پنجمین چشنواره حلی استان تهران