چکیده
بسيارى از پدیدههای اخلاقى و اجتماعى و نيز بسيارى از بىتفاوتىها نسبت به گناهان، از جهل نسبت به برگشت عمل و عكس العمل كردار انسانها ناشی میشود. پرداختن به این موضوع و شرح آن، آدمی را به فکر پیرامون این رابطه وا میدارد تا از اتفاقهایی که در زندگی رخ میدهد اعم از خوب یا بد، همه بر اساس خواست و همان عمل ماست.
بازتاب و عکسالعمل کار انسان بعضی در دنیاست و بعضی در آخرت. اثر این عمل گاهی به خود، گاهی به خانواده و حتی به نسل آینده باز میگردد؛ بنابراین فهم و شناخت این مسئله در اصلاح عملکرد آدمی تأثیر خواهد گذاشت.
در این اثر با روش تحلیل و تبیین آیات و با استفاده از کتابهای تفسیری رابطة بین عمل و عکس العمل بیان شده است، تا با افزایش آگاهی خود و دیگران در این زمینه، در مورد هر کاری که نیت انجام آن را داریم، فکر کرده و عاقبت عمل خود را پیشبینی کنیم تا در این جهان و سرای پس از آن سرافراز باشیم.
با شفاف شدن این موضوع که عمل انسان بهطور قطع عکسالعملی دارد؛ پس برای اینکه هم خود و هم نسلش از بازتاب بدیها در امان باشند باید به تقویت ایمان و تقوای خود بپردازد و آنی از این سنت الهی، که هر عملی عکسالعملی دارد و انسان ناگزیر این عکسالعمل را درک میکند، غافل نشود و از این طریق سعادت دنیا و آخرت را برای خود رقم زند تا در بهشت موعود خداوند، از نعمتهای مادی و معنوی بهرهمند گردد.
كليدواژه ها: عمل، عکسالعمل، بازتاب عمل، کردار، عمل قرآنی.
نتیجه
عمل همان کار، کردار و فعل میباشد و در اصطلاح به حرکتی دارای تأثیر مفید که با هدفگیری آگاهانه به وجود میآید، اعم از اینکه به طور مستقیم به انجام دهنده مستند باشد، یا تابع هدف شخص دیگری باشد و اعم از آنکه خوب باشد یا بد؛ که خوب و بد بودن آن بهوسیلهی قرینه معلوم میشود و عکسالعمل به معنای پیامدو بازتابعمل، همان نتیجه، انعکاس و واکنش میباشد و در اصطلاح، پیامدها، نتایج، آثار و عوارضی که پس از عمل رخ میدهد و بهطور طبیعی با آن نیز رابطهی مستقیمی دارد؛ هرچند که درک مستقیم یا غیر مستقیم بودن این رابطه، مطلق و یکسان نبوده، برای افراد گوناگون نسبی و متفاوت است.
دانستیم که خداوند عمل نیک را ده برابر پاداش می دهد و عمل زشت و گناهان را جز به مثل تلافی نمیکند و این یکی از منتهایی است که خداوند بر بندگان خود نهاده است؛ بدین معنا که یک عمل نیک را ده عمل به حساب آورد و یک گناه را فقطهمان یک گناه حساب میکند. دستیافتیم که انسان در این دنیا و آن دنیا اثر کار خود را خواهد دید چه بهصورت پاداش باشد یا عذاب، بنابراین باید برای انجام عمل خود بیشتر دقت نموده و همواره در سدد انجام کارهای نیک برآییم و اگر معصیت و خطایی مرتکب شدیم اثر سوء عمل خود را با توبه به درگاه باری تعالی خنثی کنیم زیرا که توبه از گناه، دری است که از جهت رحمت خداوند بر روی انسان گشوده شده است.
باید توجه داشت، حال با شفاف شدن این موضوع که عمل انسان بهطور قطع عکسالعملی دارد؛ پس برای اینکه هم خود و هم نسلش از بازتاب بدیها در امان باشند باید به تقویت ایمان و تقوای خود بپردازد و آنی از این سنت الهی، که هر عملی عکسالعملی دارد و انسان ناگزیر این عکسالعمل را درک میکند، غافل نشود و از این طریق سعادت دنیا و آخرت را برای خود رقم زند تا در بهشت موعود خداوند از نعمتهای مادی و معنوی بهرهمند گردد.
منابع و مآخذ
1. قرآن کریم.
2. شريف الرضى، محمد بن حسين، 1414 ق، نهج البلاغة، قم، انتشارات:هجرت.
3. ابوترابی، حسن، اسرار حسن عاقبت و سوء عاقبت، جلد2، انتشارات: اسوه، چ.1،پاییز89، قم.
4.آملی، عبدالله(1380) ، تفسیر تسنیم، جلد17، چاپ1، قم:مرکز نشر اسراء.
5.بحرانی، هاشم (1389)،تفسیر روایی البرهان، جلد.، مترجم: رضاناظمیان، علی گنجیان و صادق خورشا، چاپ1، تهران: انتشارات صبح.
6.حکیمی محمدرضا ، حکیمی محمد ، حکیمی علی(1386)، الحیاة، ترجمه: احمدآرام، ج5،چاپ8،قم:انتشارات دلیل ما.
7.حبیبیان، احمد(1381)، تصویری از بهشت و جهنم، چاپ3، تهران: انتشارات بین الملل.
8.ديلمى، حسن بن محمد ، إرشاد القلوب إلى الصواب(1412ق)، جلد1، چاپ: اول،قم .
9.راغب اصفهانی، حسین بن محمد(404ق) ، المفردات الالفاظ القرآن الکریم، تهران: انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
10.عمید، حسن(1382)، فرهنگ فارسی عمید، ج.2، تهران: انتشارات امیرکبیر.
11.ساروی، پریچه، 1381، بازتاب کارهای ناشایست در تأیید قانون عمل و عکسالعمل
12.شجاعی، محمد (1380) ، تجسم عمل و شفاعت، نشر: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، چاپ1.
13.طباطبایی، محمد حسین(1388)، تفسیر المیزان، ج7و4،3، ترجمه محمدباقرموسوی همدانی، چاپ 28، قم: دفترانتشارات اسلامی وابسته به جامعهی مدرسین حوزهی علمیه.
14.طاهرینژاد، محمدعلی(1387)، ارتباط عملکرد انسان با حوادث،چاپ1، یزد: انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی یزد.
15.قرائتی، محسن(1383)، تفسیر نور،ج2 و1، قم: انتشارات اوقاف
16.قرشی، علی اکبر(1386)، قاموس قرآن، جلد5، چاپ 15،تهران: انتشاراتدارالکتب الاسلامیه .
17.قمی، شیخ عباس(1375)، کلیات مفاتیح الجنان، چاپ8، قم: انتشارات صبا.
18.کریمینیا، محمدعلی(1379)، گذرگاه عبرت:ماجراهای تاریخی مکافات عمل، چاپ1،قم: انتشارات نشر جمال.
19.مصباح یزدی، محمدتقی (1377)،آموزش عقاید(چاپ31)، قم: چاپ و نشر بین الملل.
20. محمدی گلپایگانی، ابوالقاسم(1380)، جرعهای از زلال قرآن، جلد1، قم:نشر بوستان کتاب قم.
21.مکارم شیرازی،ناصر با همکاران(1368)، تفسیرنمونه، ج.3، چاپ17، تهران: انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
22.مطهری، مرتضی( 1358)، زندگی جاوید یا حیات اخروی، قم: انتشارات صدرا.
23.معین، محمد(1386)، فرهنگ فارسی معین، جلد2، چاپ2، تهران: انتشارات نامن.
24.هاشمی رفسنجانی، اکبر و محققان مرکز فرهنگ و معارف قرآن(1386)، فرهنگ قرآن، جلد1،چاپ سوم ، قم: انتشارات بوستان کتاب.
25. www.howzah.net
27.www.info@maarefquran.org