چکیده
امام خمینی (رحمه الله علیه) یکی از عارفان فرهیختهای است کهدرسایه معارفقرآنو عمل بهآنها به مقامات والایی رسید. ایشانقرآنرا کتاب الهی و یک سفره گستردهایمیدانست که هر فرد به قدرسعه وجودیاش و به اندازهظرفیت و اشتهایی که دارد از آن استفاده میکنند تا آدمی به بالاترین هدفقرآنو هدف انبیای الهی که همان توسعه معرفت است دست یابد.
هم چنین امام خمینی(ره) به عنوان یکی از مهمترین الگوهای بیداری اسلامی در قرن اخیر شناخته میشوند. لازم است در این برهة حساس و در زمان رویش حرکتهای اسلامی در اقصی نقاط جهان اسلام در کنار رهنمودهای جاودانه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به بازخوانی تفکرات ایشان بویژه آخرین توصیههای ارزشمندشان پرداخته شود.
بهروز آوری افکار امام در صحنه جامعه، بخصوص توجه به نقطه نظر امام (ره) و محل تلاقی و وحدت جهان اسلام یعنی قرآن به عنوان نقطه اتحاد جهان اسلام ضرورت می نماید. امام همواره به بازگشت به سوی قرآن و تأسی از آن تشویق نموده و خود نیز در آخرین وصیت خویش از این خان گسترده الهی بهره گرفتهاند. تجلّی قرآن در وصیت نامه امام (ره) توصیه به جمیع ملل اسلامی و مظلومان جهان از هر ملت و مذهب شده است. با بررسی دقیق بسیاری از محورهای اصلی وصیت نامه امام (ره) همچون دشمن ستیزی، دشمن شناسی، نفی وابستگی، حفظ وحدت، حفظ حقوق اقلیتها، توجه به حقوق مستضعفان، عدالت محوری و ... این نتیجه حاصل شده که سخنان امام کلامی جز قرآن نبوده و قرآن در سراسر وصیت نامه ایشان تجلی پیدا کرده است.
کلید واژه ها: وصیتنامه امام خمینی، ثقل اکبر، مهجوریت قرآن، بیداری اسلامی، افکار امام.
نتیجه گیری
قرآن کتابی است که هرگز کهنه نخواهد شد و هر اندازه از زمان نزولش بگذرد بیشتر به اسرار و شگفتیهای آن پی میبرد این کلام حق و معجزه رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) تنها اثری است که میتواند آدمیان را به سوی راه استواری که خوشبختی واقعی در آن نهفته است هدایت نماید. این سرچشمه پر خیر و برکت معنوی، اهل تقوی و ایمان را در مقصد به هدفی که دارند پایدار مینماید و قلوب مؤمنین را تألیف میدهد و ریسمان محکم و متینی است که تمسک به آن با روشنایی و سعادت ابدی قرین خواهد بود که حضرت امام (رحمه الله علیه) در جای جای وصایای خود در بدان اشاره فرموده است قرآن بهار آفرین دلهای خزان است و امراض قلبی و ناگواریهای فکری را شفا میدهد تیرگیها را میزداید.
حضرت امام خمینی (رحمه الله علیه)، مدام به طور مؤکد بر استفاده از این سفره عظیم و گسترده الهی مینمودند و برخلاف این نظر که میگوید این کلام را مردم عادی نمیفهمند و تنها برای خواص قابل استفاده است، معتقد بودند که تمام آحاد مردم باید قرآن بخوانند و در معانی آن دقت و تدبر کنند، زیرا این کتاب برای همه نازل شده است اما هر کسی در حد درک و اندازه فهم خود از آن بهره میگیرد، ایشان در سخنان ارزشمند خود فرمودهاند:
«قرآن یک سفرهای است که انداخته شده است برای همه طبقات و کدام حق تنها اثری است که میتواند آدمیان را به سوی راههای استواری که خوشبختی واقعی آنان در آن نهفته است، هدایت نماید: این سرچشمه پر خیر و برکت معنوی، اهل تقوی و ایمان را در مقصد و هدفی که دارند پایدار مینماید و قلوب مؤمنین را تألیف میدهد و ریسمان محکم و متینی است که تمسک به آن با روشنایی و سعاغدت ابدی قرین خواهد بود. قرآن بهار آفرین دلهای خزان است و امراض قلبی و ناگواریهای فکری را شفا میدهد، تیرگیها را میزداید.»
«قرآن یک سفرهای است که انداخته شده است برای همه طبقات؛ یعنی یک زبانی دارد که هم زبان عامه است و هم زبان فلاسفه و هم زبان عرفانی اصطلاحی دست و هم زبان اهل معرفت به حسب واقع است ... »
لذا ایشان خود نیز هرگز از این سفره الهی دور نشد و همواره در کنار خوان الهی کسب فیض نمود به طوری که اگر کلمه به کلمه سخنان آن امام همام را در هر دورهای بررسی کنیم و موشکافانه بدان نگاه کنیم کلامی جز کلام قرآن نبود زیرا ایشان خود را شاگرد مکتب اسلام میدانست که همواره در کنار بزرگترین معلمش یعنی قرآن کسب فیض مینمود. این نکته با تجلی قرآن در آخرین توصیههایش نمود پیدا کرد و بر ما نیز لازم است راه آن یار سفر کرده و این مرد یکهسوار عرصه معنویت و صلاح و رستگاری را پیدا کرده و بار دیگر در زندگی فردی و اجتماعی خود به قرآن و فرهنگ و آموزههای آن بازگردیم تا دست شیاطین داخلی و خارجی و اجانب از عقاید و داشتهها و باورهایمان کوتاه گردد. انشاءالله
منابع و مآخذ:
1- قرآن کریم
2- نهج البلاغه ،ترجمه محمد دشتی.
3-اسکندرلو،محمد جواد،جلوه های قران دروصیت نامه سیاسی الهی امام خمینی وتطبیق آن با دیدگاه تفسیری اهل سنت، نشریه طلوع،1385.
4- جوادی آملی، عبدالله ،تفسیر موضوعی قرآن کریم، نشر اسراء، چاپ چهارم، 1384.
5 ـ جوادی آملی، عبدالله ،ولایت فقیه، نشر اسراء، چاپ ششم، 1385.
6ـ بنان، مریم، مهجوریت قرآن از دیدگاه امام خمینی، نشر عروج، چاپ اول، 1389.
7ـ خمینی، روح الله،تبیان، دفتر دهم (روحانیت با حضور حوزههای علمیه از دیدگاه امام، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1374، ،ویرایش 2.
8ـ ---------،ولایت فقیه ، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ هفتم، 1377.
9---------،قرآن کتاب هدایت دردیدگاه امام خمینی،موسسه تنظیم ونشرآثارامام خمینی،1368،چاپ اول.
10- -------،آداب الصلوه، موسسه تنظیم ونشرآثارامام خمینی،چاپ اول.
11---------،نقش روحانیت وحوزه،موسسه نشر آثار حضرت امام(ره)
12------- ،صحیفه نور،ج3،6،16،17، 21، موسسه نشر آثار حضرت امام (ره).
13- خوش منش،ابوالفضل،قرآن دروصیت نامه امام خمینی،بیتا،بینا
14 ـ عبدالله، جوادی آملی، بنیان مرصوص امام خمینی ،نشر اسراء سال نشر بهمن 1384، نوبت چاپ هفتم، قم.
15- دلشاد تهرانی،مصطفی،عارض خورشید(مقدمه ای براندیشه سیاسی امام خمینی)،وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی،1380.
16- داستانی بیوکی،علی،بازسازی تفکر اسلامی در اندیشه امام خمینی، ستادبزرگداشت،1380.
17ـ شفیعی مازندرانی، سید محمد، درسهایی از وصیتنامه امام خمینی، نشر معارف، چاپ یازدهم، تابستان 1381، قم.
18ـ --------------- ، نگرش موضوعی بر وصیتنامه سیاسی الهی امام خمینی، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1370، چاپ بهار 1353، زمستان 1378.
19---------------،رهنمودهای جاودانه،نشرهاجر،1383.
-سعادتمند،رسول،معارف وهدایت ها در کلام امام خمینی،چاپ دوم،انتشارات تسنیم،1368.
20- طباطبایی،سید محمد حسین،تفسیر المیزان،سیدمحمد باقرهمدانی،انتشارات اسلامی،1388.
21- طالقانی،محمود،هدایت قرآن،انشارات فقیه تهران،1359.
22- قاقازانی ،لونا ، شیوههای ترویج قرآن، با مقدمه سیدمحمدباقر قصبی، انتشارات جهاد، 1384.
23- صادقی ارزکانی،جلوه های قرآنی در نگاه امام خمینی، نشر تابش،تهران،1388 .
23-قرائتی،محسن،تفسیر نور،وزارت فرهنگ واسلامی،1384.
24-گلی زواره،غلامرضا،انس باقرآن دراندیشه وسیره امام خمینی،نشرعروج،چاپ اول،1388.
25- لویس معلوف،محمد بندریگی المعجم،چهارم،تهران ،انتشارات ایران،1382.
26- لطیفی،محمود،منشور ماندگار،بیتا،بینا.
27- مومنی،علی اکبر،مهجوریت قرآن،نسیم وحی شماره4،1385.
28-محمودی خراسانی، محمد ،عوامل اقتدار ملی از منظر قرآن و حدیث، قم، نشر کتاب آشنا، چاپ اول، 1389.
29 ـ مطهری، مرتضی، ده گفتار، انتشارات صدرا، قم، 1366، چاپ 28.
30-مکارم شیرازی،ناصر،تفسیر نمونه،ج3،تهران،دارالکتب الاسلامیه،1386.
31-مجلسی ،محمدباقر، بحارالانوار1403،بیروت،سوم،دارالحیاءالتراث العربی.
32ـ نورایی، محمدعلی، سیمای قرآن در نهجالبلاغه، نشر مصباحالهدی، تهران، 1381، چاپ اول، بهمن 81 .
33ـ مجموعه مقالات همایش اندیشههای قرآنی خمینی، نشر عروج، ج 1 و 2، چاپ اول، 1388.
34 ـ مقاله آقای شریف لگزایی.
35- مقاله مومنی،علی اکبر،مهجوریت قرآن.
36ـ بینا، جان پیامبر، بنیاد بین المللی غدیر.
37ـ مقاله نقوی، سید اسدرضا، قرآن در کلام امام(ره)1380.
- www.resekoon.net
-www.quraniran.ir
-www.howzeh.net