چکیده
در باب تعریف زینت یا تزیین، باید گفت: تزیین برگرفته از مادۀ «زیّن» و به معنای زینت دادن است. زینت حقیقی، عبارت از چیزی است که در هیچ حالتی در دنیا و آخرت موجب عیب و نکوهش انسان نگردد. زینت و آراستگی از جنبههای ظاهری و معنوی، توفیقات و ثوابهای آن، همچنین تبعات ناشی از کج فهمی و عدم شناخت عده ایی، قابل بحث است.
زینتهای حقیقی جزء لاینفکّی برای رشد و تعالی انسانها هستند. اگر همۀ افراد یک جامعه سعی در آراستگی به زینتهای راستین نمایند، جامعه از هر جهت در مسیر رشد و تعالی قرار خواهد گرفت. اگر زینتهای مجازی عرف اجتماع را تسخیر نماید، عزّت نفس انسانها را مخدوش میسازد، فضای اخلاقی جامعه را تیره و تار کرده و هزینه های امنیّتی- روانی زیادی بر جامعه تحمیل میکند. همچنین، زمینۀ استقرار فساد را فراهم میسازد. خدای سبحان در کنار اعطای عقل و شعور و فرستادن پیامبران، همراه با کتاب و قانون، نعمت های فراوانی را در دل طبیعت به ودیعه گذاشته تا مایة امتحان و ابتلا بوده و سره از ناسره مشخص و معین شود.
بررسی دیدگاه قرآن کریم دربارۀ زینت و مصادیقش، چگونگی استفاده درست از زینتها، بیان مصادیق زینتهای ظاهریِ مطلوب از دیدگاه قرآن، بیان مصادیق زینتهای معنوی از دیدگاه قرآن و تفاوت زینتهای ظاهری و معنوی و نقش زینت در خانواده و بیان احکام کلی زینت ظاهری از امهات این بحث است. تقوی بالاترین زینت و زینتهای مادی مشروع، مقدمه رسیدن به آن است. آزمایش الهی، متن و سبب زینت و آراستگی است و نتیجهای که از آن حاصل می شود زشتی و زیبایی حقیقی خواهد بود. زینت مصادیق و ابزارهای متعددی دارد که در قرآن بهصورت جزئی به آنها پرداخته شده و احکام آن در منابع دینی و قرآن بیان شده است.
کلید واژه ها: زینت، زیبا، آراستگی، زبرج، حلیه، جمال.
نتیجه گیری
بی تردید انسان کون جامع واحسن تقویم است؛ اینها مفاهیمی است بس عمیق ،که ذهن اندیشمندان را در تمامی اعصار وجود خاکی بشریت به خویش مشغول داشته؛ از مهمترین ویژگی های انسان میل به زیبایی وزیبایی شناسی است ، اینکه زیبایی چیست؟ ومعیارش کدام است؟ مبحثی دیگر می طلبد!اما مهمترین چیز ،واقعیت داشتن وبودن آن است . بی تردیدنقطه شروع این حرکت فکری همینجاست ؛ برمبنای روال خالق زیبا وزیباییها این نکته نیز مسکوت گذاشته نشده و کلام خداوند مملو از این نشانه ها ست که اهل خرد را به تفکر در آن دعوت کرده بدون هیچ اجباری با مخلوقش به گفتگویی صمیمانه نشسته و قدم به قدم پیچیدگی های اورا برایش بیان کرده ؛ میل به زیبایی وزینت را نشان داده ولایه های متعدد مادی و معنوی ، مجازی وحقیقی ، دنیایی و آخرتی ، ظاهری وباطنی آن را بیان کرده وبرای فهم بهتر آن مثال آورده و انسان را به تفکر بدون جبهه دعوت کرده ونتیجه چنین تفکری را زیبا قلمداد کرده زیرا به حریت وآزادی وآزادگی او ختم خواهد شد ؛ علو زیبایی را در لباس تقوی وبندگی نهاده و بشر متمایل به خاک را از تزیین دشمن آشکارش حذر داده ، نعمتهای زیبایش را یکان یکان برشمرده و نحوه استفاده آنرا بیان کرده تا زیبایی ها به زشتی نیانجامد ؛ این تحقیق سعی کرده که بصورت مدّون و مبوّب از لابه لای آیات متعدد قرآنی به دسته بندی انواع ،ابزارها ومصادیق زینت از نظر خالق قرآن وتعریف آن با استناد به منابع و متصل به قرآن بپردازد که جمع شدن وطبقه بندی وقیاس این موارد در یکجا می تواند راهگشای اهل تحقیق باشد ؛ در آخر می توان به خوانندگان و محققین پیشنهاد کرد که ابواب فوق را بعلاوه احکام زینت در روایات و منابع اسلامی و قیاس آن با منابع غیر اسلامی و دینی مطمح نظر قرارداده وبصورت مستوفی ونه مختصر به آن بپردازند ؛ نیز می توان مباحثی از زینت واجتماع را بصورت روانشناسی اجتماعی از نظر دین و علوم امروزه مورد پژوهش وموشکافی وتدوین و ارائه قرارداد، نیز میتوان مباحث معیار زیبایی وزینت واینکه اساساً زیبایی چیست؟ را بصورت مستوفی بررسی نمود....
منابع و مآخذ
1-ابن منظور ، محمد بن مکرم(1414ق)، لسان العرب(چاپ سوم)،بیروت: دارصادر.
2-انصاریان، حسین (1379)، نظام خانواده در اسلام (سخنرانیها)(چاپ سیزدهم)،قم: انتشارات ام ابیها.
3-بابایی، احمد علی (1382)، برگزیده تفسیر نمونه (چاپ سیزدهم)،تهران: دار الکتب الاسلامیه .
4-بندر ریگی، محمد (1374-1375)،المنجد عربی –فارسی(چاپ اول)، تهران: انتشارات ایران.
5-جوادی،آملی ،عبدالله (1374)،زن در آیینه جلال وجمال(چاپ چهارم) ، تهران: مرکز نشر فرهنگی رجاء.
6-حسینی همدانی، سید محمد حسین( 1404ق)، تفسیر انوار درخشان(چاپ اول)، (بی جا) ، کتابفروشی لطفی.
7-خانی، رضا ، حشمت الله ریاضی(1372)، ترجمه بیان السعاده فی مقامات العباده(چاپ اول)، تهران: مرکز چاپ وانتشارات پیام نور.
8-راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق)، المفردات فی غریب القرآن (چاپ اول ) ، دمشق : الدار الشامیه.
9-طالقانی ، سید محمود(1362)، پرتوی از قرآن(چاپ چهارم) ، تهران: شرکت سهامی انتشار.
10-طریحی، فخرالدین (1375)، مجمع البحرین (چاپ سوم)، تهران: کتابفروشی مرتضوی.
11-فراهیدی، خلیل بن احمد(1410ق)،العین (چاپ دوم)، قم: انتشارات هجرت.
12-قرائتی، محسن(1383)، تفسیر نور (چاپ یازدهم)، تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن.
13-قرشی ، سید اکبر(1377)، تفسیر احسن الحدیث(چاپ سوم)، تهران: بنیاد بعثت.
14-قریشی ، سید علی اکبر (1371)، قاموس قرآن (چاپ ششم)، تهران : دار الکتاب الاسلامیه .
15-کوهی ، محمدرضا(1385)،آسیب شناسی شخصیت ومحبوبیت زن(چاپ چهارم)، قم : انتشارات اتقان.
16-مصباح، محمد تقي (1376)، اخلاق در قرآن( چاپ اوّل) ،بی جا،مؤسسۀ آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره).
17-مصطفوی ، حسن (1360)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه ونشر کتاب.
18-مصطفوی ، حسن (1380)،تفسیر روشن (چاپ اول)، تهران: مرکز نشر کتاب.
19-مطهری،مرتضی(بی تا)، مسئله حجاب، قم: انتشارات صدرا.
20-معین، محمد ( 1375)، فرهنگ فارسی (چاپ نهم)، تهران : موسسه انتشارات امیرکبیر .
21-مکارم شیرازی ، ناصر(1374)، تفسیر نمونه (چاپ اول)، تهران: دار الکتاب الاسلامیه .
22-مهیار ، رضا (بی تا) ، فرهنگ ابجدی(بی جا).
23-موسسه لغت نامه دهخدا ، (1390)،بانک اطلاعاتی جامع شامل نسخه 16جلدی لغت نامه دهخدا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران (نرم افزار).
24-نجفی خمینی، محمد جواد(1398ق)، تفسیر آسان(چاپ اول)،تهران: انتشارات اسلامیه .
رحیمی حسین ، (1383)، زینت در اندیشه دینی ، فصلنامه فقه و حقوق اسلامی (شماره 36)،مرکز تحقیقات واحد خواهران دانشگاه امام صادق (ع)
