پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اختيار انسان يكي از اولين و مهم ترين موضوعاتي بود كه با شكل گيري علم كلام مطرح و مورد نقد و بررسي هاي بسيار زيادي از آغاز تا به عصر حاضر قرار گرفته است. در بيان حقيقت اختيار مي توان اين گونه گفت كه انجام آنچه انسان بدان تمايل دارد و ترك آنچه كه آن را نمي خواهد انجام دهد. اين مسئله در قرآن كريم و روايات وارده از معصومين نيز مورد توجه بوده است و به معناي ديني و كلامي، با مسائل اراده ، استطاعت ، قدرت ، علم خداوند به افعال بندگان ، مخصوصاً خلق افعال و قضا و قدر و طلب و اراده ، پيوندي تنگاتنگ دارد. يكي از مسائلي كه در موضوع جبر و اختيار در مباحث كلامي محل بحث مي باشد؛ مسئله هدايت و ضلالت و انتساب آن مي باشد؛ زيرا در مباني علم كلام اسلامي كه اعم از عقل و نقل است از يك سو هدايت و ضلالت به خداوند نسبت داده شده است و از سوي ديگر انسان داراي اراده و اختيار دانسته شده است و بيان شده كه هدايت و ضلالت او به دست خودش اتفاق مي افتد وهمين مسئله اختيار است كه باعث مي شود انسان زمينه تكامل يافتن را پيدا نموده و شايسته دريافت مقام خليفه اللهي شده و در نتيجه بر ساير مخلوقات عالم برتري يافته است و رمز برتري انسان بر ملائكه و ساير مخلوقات عالم گرديده است. اين پژوهش با روش توصيفي،تحليلي و با استفاده از منابع معتبر كتابخانه اي و اينترنتي و نرم افزاري سامان يافته است.