پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

موضوع اضطرار در دفاع مشروع از ديدگاه فقه اماميه يكي از مباحث كليدي در حقوق اسلامي و فقهي است كه در شرايط بحراني و خطرات جدي به‌ويژه در زمينه‌هاي حقوق بشر و امنيت فردي اهميت ويژه‌اي پيدا مي‌كند. با توجه به افزايش ناآرامي‌ها و تهديدات امنيتي، بررسي و تحليل اصول و قواعد حاكم بر دفاع مشروع در شرايط اضطراري ضروري به نظر مي‌رسد. اين تحقيق به‌منظور تبيين دقيق‌تر مفهوم و شرايط دفاع مشروع در فقه اماميه و ارائه راهكارهاي عملي براي مواجهه با شرايط اضطراري انجام مي‌شود. همچنين، با توجه به ابهامات موجود در اين زمينه، ضرورت دارد كه مرزهاي دفاع مشروع و تجاوز به حقوق ديگران روشن شود. اهداف اصلي اين پژوهش شامل بررسي شرايط و محدوديت‌هاي دفاع مشروع در فقه اماميه، تحليل نظرات فقيهان در اين زمينه و ارائه چارچوبي براي تشخيص شرايط اضطراري و نحوه اقدام در اين موارد است.سوال اصلي اين تحقيق اين است كه شرايط و محدوديت‌هاي دفاع مشروع در فقه اماميه در مواقع اضطراري چه ويژگي‌هايي دارد و چگونه مي‌توان اين شرايط را به كار بست؟اين تحقيق به روش توصيفي-تحليلي انجام شده است و يافته‌ها نشان مي‌دهد كه فقه اماميه دفاع مشروع را تحت شرايط خاصي مجاز مي‌داند و تأكيد دارد كه اين دفاع بايد متناسب با خطر و در راستاي حفظ جان و مال باشد. همچنين، اصولي مانند عدم تجاوز به حقوق ديگران و رعايت تناسب در اقدام از جمله نكات كليدي در اين زمينه هستند.