پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

آداب و رسوم كه به شيوه‌هاي زندگي، عادات و رسوم خاص يك ملت، مردم و يا يك جماعت و يا خانواده اطلاق مي‌شود، يكي از ابعاد مهم و اساسي فرهنگ به شمار مي رود كه قرآن در بنيان گذاري و شكل گيري اين سنت ها نقش بسزايي داشته است. قرآن بسياري از آداب و رسوم و فرهنگ جاهلي را نقل كرده و در مواردي، پس از بيان فلسفه اين عمل، به تأييد يا رد و يا اصلاح آنها پرداخته است. از اين رو، عناصر مثبت فرهنگ جاهلي را نيز از نظر دور نداشته و آنها را بيان و تأييد كرده است. گاه به تعديل و يا تكميل اين آداب و رسوم همت گماشته و گاه با ايجاد تغيير و تحولاتي، آنها را اصلاح كرده است. و نيز از عقايد و باورهاي خرافي و پندارهاي غلط رايج، پرده برداشته و باطل بودنش را آشكار ساخته‌اند. اين امر نه به معناي تأثيرپذيري از فرهنگ زمان است و نه نقص و ضعفي را متوجه مبلغ مي‌كند، بلكه نشان از واقع نمايي وحي و واقع نگري صاحب وحي دارد. از اين رو، بررسي نقش قرآن در شكل گيري آداب و رسوم خانواده ها، با توجه به نقش روشن گري قرآن در اين زمينه و نيز توجه قرآن به آداب و سنن رايج در خانواده ها و اثبات حقانيت اين كتاب آسماني، لازم و ضروري است. برهمين اساس، پژوهش حاضر با هدف تبيين نقش قرآن در شكل گيري آداب و رسوم خانواده صورت گرفته است. در اين پژوهش اطلاعات به صورت كتابخانه‌اي جمع‌آوري شده است و سپس به كمك روش توصيفي و تحليلي به بررسي داده‌ها پرداخته شد. نتايج حاصل از اين پژوهش حاكي از آن است كه قرآن كريم سه برخورد مهم و اساسي در مقابل آداب و رسوم رايج در خانواده ها در باب موضوعات ازدواج و مراسمات ازدواج، نامگذاري فرزندان و صله ارحام در پيش گرفته است كه اين آداب و رسوم متداول يا مورد تأييد قرآن قرار گرفته يا قرآن به تعديل و تكميل آن پرداخته و يا مواردي از اين سنت ها را انكار و رد كرده است كه در اين پژوهش به تفصيل مورد كنكاش قرار گرفته است.