پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

موضوع اين تحقيق بررسي روش‌هاي تربيت، اخلاقي و عرفاني با تأكيد بر سيره آيت‌الله محمد بهاري همداني  و آيت‌الله شيخ محمدهادي تألهي  هست. اين علما، از عارفان برجسته استان همدان مي‌باشند. انديشه و روش سلوكي و اخلاقي –عرفاني اين دو بزرگوار، داراي ويژگي‌هاي ارزشمندي است. تعاليم ايشان مقدمه رسيدن به عرفان است، هنگامي‌كه انسان به كلام و به راهنمايي‌ها و اندرزهاي تربيتي اين عارفان عمل مي‌كند، به‌طور طبيعي احساس تحول روحي در او به وجود مي‌آيد. انسان كه به‌عنوان خليفه‌الله است، براي رسيدن به كمالات الهي و نهايي، (فناء الله و بعد بقاء في الله) بايد هر دم، رهزن‌هاي شيطاني كه پيش روي انسان قرار مي‌گيرد را كنار گذارد و از افتادن در ظلمات فكري و عملي جلوگيري كند. براي اين كار، نيازمند الگويي است كه مكتب تربيتي نجف اشرف، با داشتن عالمان فقيه، فيلسوف و عارف، اين مشكل را حل كرده است تا انسان‌هاي حقيقت‌طلب بتوانند با الهام گيري از اين الگوها، در مسير اخلاق عملي و سلوك الهي قدم گذارند و به معرفت شهودي حضرت حق برسند. روش انجام اين پايان‌نامه، كتابخانه‌اي هست. نتايج حاصله از انجام اين پايان‌نامه بدين شكل است كه شاخصه‌هاي مكتب اخلاقي عرفاني شامل؛ غايت سلوك، شريعت محوري، ولايت محوري، ضرورت از استاد، عرفان اجتماعي، انقطاع از دنيا هست كه هر دو بزرگوار قائل به اين مراتب هستند؛ اما در مورد روش‌هاي تربيت اخلاقي، عرفاني كه هر دو بزرگوار آن را شامل روش‌هاي بينشي (معرفت الله، معرفت النفس و تفكر) و روش‌هاي انگيزشي (نيت، اراده و توكل) است، مي‌دانند و روش‌هاي رفتاري شامل؛ توبه، زهد، تقوا و ياد مرگ است.