پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

معرفت شناسي يكي از مباحث ارزشمند در زمينه مطالعات كلامي و فلسفي است. انسان داراي ادراكات و قواي شناختي متعددي است كه به وسيله آنها مي‌تواند بسياري از مسائل معرفتي و شناختي را فهم و درك كند . در اين باب ابزارها و امكاناتي نيز به كمك او مي‌آيند و او را در راه شناخت و معرفت عالي‌تر و برتر ياري مي‌كنند .اما گاهي اوقات مسائل و مولفه‌هاي منفي در حوزه شناخت ظاهر مي‌شوند كه به عنوان مانع سد راه قواي شناختي و معرفتي انسان مي‌باشند و او را در زمينه شناخت خود و جهان هستي و خداوند به اشتباه مي‌اندازند . در قرآن حدود ۷۰ آيه وجود دارد كه در مورد عوامل و موانع شناخت مي‌توان به آن‌ها استناد كرد كه در اين پژوهش سعي شده است عوامل و به ويژه موانع موثر بر شناخت مورد بررسي و كنكاش قرار گيرد . اما آنچه در اين پژوهش مورد بحث است و سوال اصلي اين تحقيق مي‌باشد موانع معرفت شناسي و راهكار مقابله با آن است . در آيات كتاب شريف قرآن موارد بسيار تحت عنوان موانع معرفت شناسي نيز آورده شده است كه عبارتند : از هواي نفس ، كفر ، ظلم غفلت ، نسيان و....همچنين عواملي نيز وجود دارد كه موانع منفي غير اخلاقي تاثيرگذار در معرفت هستند كه مي‌توان به مواردي چون تقليد ، تجربه‌گرايي صرف ، شكاكيت افراطي ، سبك زندگي ، غلط اشاره كرد . در قرآن از مواردي همچون علم ، ادراك ، حكمت و بصيرت و ..... نيز به عنوان مفاهيم موثر در حوزه شناخت ياد شده است كه مي‌توان آنها را مورد استناد قرار داد . براي دستيابي به معرفت صحيح نيازمند آن هستيم كه تمامي موارد فوق الذكر را مد نظر قرار داده و به تاثير مثبت و منفي هر كدام توجهي ويژه داشته باشيم .