پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده معاد و زندگي پس از مرگ مهم ترين حادثه زندگي آدمي و ناشناخته ترين وجه حيات است كه تنها ازمنظر وحي مي توان تصويري از آن پيدا كرد و آن را ارائه داد. از آنجا كه تلقي انسان از غايت و فرجام شناسي خويش، معنا بخش تمام اعمال و فعاليت هاي زندگي اوست و نحوه آغاز و كيفيت اعمال او را هم تعيين مي كند، اعتقاد به معاد مي تواند تأثير شگرفي در زندگي انسان و رويكردهاي او با مسائل و حوادث پيش رو داشته باشد بي شك يكي از جنبه هايي كه مي توان از اعتقاد به معاد در پرورش و گسترش آن بهره برد، تربيت اخلاقي است به همين جهت اين پژوهش به كاركرد تربيت اخلاقي باورداشت معاد درصحيفه سجاديه پرداخته و در اين راستاتنظيم گرديده است. اين مقاله به روش توصيفي- تحليلي به بررسي نقش باورهاي اعتقادي پرداخته نتايج حاصل از پژوهش اين است كه از نتايج خدامحوري و معاد باوري بر رفتارهاي فردي واجتماعي مي توان به حمد و ستايش پروردگار، تلاوت قرآن، تهجدوشب زنده داري، ايثار و اخلاص، خيرخواهي نسبت به مردم ، رشد فضايل اخلاقي، و پرهيز از غفلت، نااميدي ازرحمت الهي، حرص، كفران نعمت ، ظلم و ستم اشاره نمود. در اين پژوهش ابتدا مفاهيم اصلي لغات موردبحث از كتب لغوي، تفسيري، اخلاقي و مهم‌ترين منبع يعني قرآن كريم جمع‌آوري‌شده است.و سپس به معرفي صحيفه سجاديه و شرايط خاص امام سجاد (عليه السلام ) اشاره دارد و به اين نتيجه مي رسد كه اين كتاب شريف از ابتدا مورد توجه بسياري از بزرگان دين قرار داشته و داراي محتواي غني معارف ديني است و در زمينه تربيت اخلاقي مي توان بهرهاي بسياري از آن برد. در فصل دوم به كاركردهاي تربيت اخلاق فردي باورداشت معاد در صحيفه سجاديه كه به دوحوزه فضايل اخلاقي كه شامل: حمد و ستايش پروردگار، تلاوت قرآن، تهجدوشب زنده داري، ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﮕﺮش ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ، صدق در نيت و عمل، و رذايل اخلاقي كه شامل: نااميدي ازرحمت الهي، حرص، ﻏﻔﻠﺖ، كفران نعمت مي باشد. در نهايت در فصل سوم كاركردهاي تربيت اخلاق اجتماعي باورداشت معاد در صحيفه سجاديه كه كه به دوحوزه تأثير فضايل اخلاقي بر بهبود روابط اجتماعي كه عبارت است از: بسط عدل، ايثار و اخلاص، خيرخواهي نسبت به مردم، و تأثير ترك رذايل اخلاقي بر بهبود روابط اجتماعي كه شامل : ظلم و ستم، عاق والدين، آفات زبان مي باشد. ودرانتهاءنتيجه‌گيري پاياني نگاشته شده است. واژگان كليدي: معاد،تربيت اخلاقي،اخلاق،باور،صحيفه سجاديه.