پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

قرآن كريم كتابي سرشار از آرايه‌هاي ادبي و صنايع بلاغي است. تشخيص صنايع بلاغي كار ساده‌اي نيست و نياز به تبحّر خاصي دارد، از ميان مفسرين، صاحب تفسير جوامع الجامع علامه طبرسي (ره) با استفاده از همين صنايع به تفسير آيات الهي پرداخته و چه بسا در بعضي آيات از طريق اين صنايع به برخي شبهات نيز پاسخ داده‌اند. بنابراين پژوهش حاضر با بهره‌گيري از منابع كتابخانه‌اي و با روش توصيفي- تبييني در تلاش است تا بدست آورد آرايه‌هاي ادبي ابتداي سوره مريم تا پايان عنكبوت با محوريت تفسير جوامع الجامع چه آرايه‌هائي است، تا با استمداد از نظرات علامه به توصيف و تبيين آرايه‌هاي ادبي بپردازد. از جمله نتايجي كه با بررسي‌هاي انجام شده بدست آمده اين بوده كه، شواهدي براي آرايه‌هاي ادبي علم معاني كه عبارت‌اند از: معاني خبر و انشاء، احوال مسند و مسند اليه، اطلاق و تقييد، احوال متعلقات فعل، قصر، وصل و فصل، ايجاز و اطناب در ابتداي سوره‌هاي مريم تا پايان عنكبوت وجود دارد.همچنين شواهدي براي آرايه‌هاي ادبي علم بيان كه عبارت‌اند از: تشبيه، مجاز، استعاره و كنايه در سوره‌هاي مذكور وجود دارد. از علم بديع نيز آرايه‌هاي مقابله، مشاكله، لف و نشر،تجريد، جناس، رد العجز علي الصدر يافت شد.بديهي است توصيف و تبيين آرايه‌هاي ادبي قرآن از دانش‌هاي مورد نياز تفسير مي‌باشد كه نقش بسزايي در فهم عميق معارف قرآن به عنوان مهمترين منبع آموزه‌هاي دين اسلام ايفا مي‌كند. كليد واژه ها: