پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده مفهوم تربيت عقلاني در رويكرد اسلامي نسبت به روانشناسي رشد وسيع‌تر و داراي ابعاد گسترده‌تري مي‌-باشد. در روانشناسي رشد محدود دانستن منبع شناخت، به حس وتجربه،رياضي وفلسفه و عدم توجه به علم حضوري و شهود وهمچنين به علت قطع كردن ارتباط عقل از موجودي مجرد ماورايي و منحصر كردن آن به امور مادي سبب شده تا بسياري از معارف حقيقي كه در تربيت عقلاني در اسلام از آن بحث به ميان مي‌آيد بي نصيب باشند و اين تربيت در رويكرد روان شناسي فقط به شناخت و تربيت ذهن منحصر گرديده است. از نظر اسلام و پياژه انسان موجودي مختار و تربيت عقلاني زيربناي ديگر ابعاد وجودي انسان ‌باشد. اما بسياري از مباني مطرح شده از نظر اسلام با مباني نظريۀ پياژه متفاوت ‌باشد. از نظر اسلام تربيت داراي مراحلي ‌باشد كه به طور كلي در احاديث به صورت سه هفت سال مطرح گرديده است. پياژه براي تربيت عقلاني روش‌هاي تفكر وتجزيه وتحليل، علم آموزي، حل مسئله را توصيه ‌مي‌كند كه اسلام علاوه بر موارد مذكور، براي پرورش عقل شيوه‌هاي متنوع ديگر را نيز، چون تزكيه، مشورت، مقايسه ناهمگون، استفاده از تمثيل و قصه، روش الگو گيري، تبشير،گشودن باب فلسفه، و تجزيه و تحليل و دوري از تقليد، روش پرسش گري، خود ميزان بيني، تحريك حقيقت جويي و گشودن باب تحقيق و پژوهش و ... پيشنهاد ‌مي‌دهد.