پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در طول تاريخ شيعه دانشمندان زيادي با روش هاي معقول و منقول به دفاع از حريم دين و مذهب پرداخته اند و ميراث گرانبهايي را به خصوص در حوزه كلام و اعتقادات از خود به جا گذاشته اند. كلام شيعه از قرن هفتم هجري قمري به بعد با ظهور خواجه نصيرالدين طوسي و تاسيس مكتب عقلي- فلسفي وارد فصل جديدي از حيات خود شد. از اين پس آثار كلامي متعددي به شيوه اين مكتب، يعني با باز كردن بابي در امور عامه تدوين شد. از جمله علمايي كه در دامان مكتب عقلي- فلسفي آثار زيادي را در كلام شيعه به رشته تحرير درآورد شاگرد خواجه، علامه حلي بود. از جمله آثار ايشان، كتاب موجز و تخصصي نهج المسترشدين في اصول الدين است كه آن را براي طلاب و متوسطين در علم كلام نوشته است. بر اين كتاب از زمان تاليف تاكنون، يازده شرح و يك حاشيه نوشته شده است. اولين شرح آن با عنوان تذكرة الواصلين في شرح نهج المسترشدين متعلق به خواهرزاده و شاگرد علامه، سيد نظام الدين عبدالحميد اعرجي است كه با حضور در كلاس درس علامه آن را نگاشته است. سيد نظام الدين سير كتاب خود را بر اساس همان چينش علامه حلي در نهج المسترشدين در سيزده فصل به روش «قال أقول» سامان داده است . اين نوشتار رسالت تصحيح، تحقيق و مقدمه باب توحيد و صفات، احكام صفات، عدل و فروع عدل را به عهده دارد. ابتدا در مقدمه به شرح حال مختصري از علامه حلي و سيد نظام الدين اعرجي خواهيم پرداخت. سپس گزارشي از كتاب نهج المسترشدين و شرح آن تذكرة الواصلين، و روش شرح و جايگاه اثر در ميان تاليفات كلامي شيعه ارائه خواهد شد. در آخر به معرفي نسخه‌هاي مختلف تذكرة الواصلين و روش اين نوشتار در تصحيح و تحقيق اثر مي‌پردازيم.