پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

ازآنجاكه يكي از رويدادهاي برجسته تاريخ اسلام فتوحات بوده است، اين رويداد عظيم علاوه بر تأثيرات فرهنگي، اجتمـاعي و اقتصادي موجب گسترش اسلام در پي گسترش قلمرو اسلامي شد. بعد از رحلت پيامبر و قرار گرفتن خلافت در مسير واقعي خود، يكي از اقداماتي كه در دستور كار خلفا قرار گرفت، راه‌اندازي فتوحات در خارج از قلمروي حكومت اسلامي بود. اما يكي از نكات مهم، هم‌زماني اين دوران بـا دوران زنـدگاني امام عليامي‌باشد. آنچه از منابعي تاريخي گزارش شده است؛ آن است كه هيچ‌گاه فتوحات مورد تائيد ايشان نبوده است، هرچند شيعيان فتوحات شركت فعال داشته‌اند. اما مسئله اصلي در اين پايان‌نامه، علل حضور و نقش و عملكرد شيعيان در فتوحات مي-باشد. براي اين كار در طي تحقيق كتابخانه‌اي، نقش و پيامد اين حضور مورد بررسي قرار خواهد گرفت. نكته قابل‌تأمل اين است كه در اينجا هدف، گزارش فتوحات تاريخي نيست بلكه درصدد بررسي علل، نقش و پيامد حضور شيعيان هستيم. ازآنجايي‌كه ياران و پيروان امام عليدر فتوحات دوران خلفا نقش بسزايي داشتند، خلفا نيز از توانايي‌هاي آنها در فتوحات مختلف بهره گرفته‌اند؛ به‌طوري‌كه عده‌اي از آنها فرماندهي قسمتي از سپاه را به ‌عهده داشته و تلاش‌ها و جان‌فشاني‌هاي زيادي كردند كه به‌جرئت مي‌توان گفت پيروزي مسلمين در فتح سرزمين‌هاي مجاور، در بسياري از مقاطع، مرهون تلاش‌هاي خستگي‌ناپذير اين فرماندهان عالي بوده است.