پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

مسجد يادآور بندگي و كرنش در پيشگاه خداوند متعال است. مسجد هر چند يك واحد اجتماعي كوچك، ولي نماد يك جامعه اسلامي و نمونه عيني حاكميت ارزش هاي اسلامي است. با توجه به فراگيري بودن دين مقدس اسلام و دخيل بودن آن در ابعاد گوناگون زندگي انسان مسأله تربيت در مسجد نيز ابعاد و جنبه هاي فراواني مي تواند داشته باشد. هدف اصلي تربيتي در مسجد ، تربيت در همه زمينه ها، اعم از سياسي ، فرهنگي ، اقتصادي ، نظامي و ... را شامل مي شود. از اين رو مسجد نقش و عملكردهاي فراواني در ابعاد مختلف را دارا است. مسجد در فرهنگ اسلامي در متحول ساختن بنيادي در زندگي افراد جامعه ، نقش سرنوشت سازي را دارا مي باشد. لذا مي تواند در تحول عقيدتي ، اخلاقي، سياسي ، اجتماعي و رفتاري جامعه مؤثر باشد. تربيت داراي اقسام مختلفي است از جمله تربيت بدني ، جنسي، عقلي، اخلاقي و ... روش تحقيق توصيفي – تحليلي وروش گرد آوري اطلاعات كتابخانه اي است. از آيات و روايات متعدد مي توان فهميد كه مسجد در جامعه ديني اهميت و ارزش ويژه و بي نظيري برخوردار است. عملكرد دانشي مسجد شامل تعليم و تعلم، يادگيري تلاوت قرآن، برگزاري حلقات معرفتي و... . مسجد از نظر معنوي عملكردهاي مختلفي دارد از جمله ذكر و ياد خدا، اقامه نماز جماعت، اعتكاف، تقرب به خدا و... . مسجد از نظر اخلاقي و رفتاري نيز بر افراد جامعه تأثير گذار است. طهارت روح و جان، تربيت ايماني، تعالي اخلاقي، پذيرش پند و موعظه از جمله نقش و عملكردهاي اخلاقي مسجد است. و اما نظافت و زيبا زيستي، تحكيم و تعالي بنيان خانواده، كمك به اصلاح و رفتار و... از جمله نقش و عملكردهاي رفتاري مسجد است. مسجد از لحاظ اجتماعي و سياسي نيز عملكردهاي ويژه اي دارد از جمله ايجاد جامعه امن، مركز اعزام نيروها به جهاد، شور و مشورت هاي مربوط به جنگ، آموزش احكام نظامي و... . اما عملكرد سياسي مسجد شامل شناساندن جايگاه ولايت فقيه، پيوستگي سياست و ديانت، تبليغ احكام سياسي اسلامي و... .