پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده انسان از ابتداي تولد زمينه پذيرش انواع تربيتها را دارد و روح پاك او به هر گونه كه تربيت شود متمايل ميگردد و هفت سال نخست داراي ويژگيها و تمايلات خاصي ميباشد كه تربيت در اين برهه زماني پايدار و اثر گذار خواهد بود. و با توجه به اينكه تماس كودك در سالهاي اوليه با مادرش بيشتر است و او بيش از هر كسي، شاهد رفتار مادر است لازم است مادر آگاهيهاي لازم را نسبت به وظايف و تعهدات مادري خويش در اين دوران سرنوشتساز كودك كسب كند و آنقدر اين مسأله اهميت داردكه برنامة تربيتي براي سعادت كودك پيش از زمان انعقاد نطفه آغاز ميشود. از اين رو در فقه اسلامي كه مراد همان احكام و روايات پيامبر(صلي الله عليه واله وسلم)و اهل البيت (عليهم السلام) ميباشد دستورات و سفارشهاي تربيتي بيان شده كه مادر با عمل به آنها ميتواند مسير سعادت و كمال را به روي فرزندش بگشايد از جمله آنها موارد واجب و مستحب، مكروه و حرام در امور مربوط به گزينش همسر، مسائل مربوط به آميزش، دوران بارداري، آداب و احكام تولد كودك، مسائل مربوط به شيردهي، و در باب مراقبت و محبت كودك، مسائل مربوط به حضانت كودك، موارد آموزشي، همچون قرآن، نماز و همچنين مسائل مربوط به تربيت جنسي كودك ميباشد. و در عرف روانشناسان تربيتي نيز وظايف مادر با توجه به نيازهاي كودك از مرحله قبل از تولد همچون مراقبت وارامش در دوران بارداري ،شناخت مراحل رشد جسمي وروحي كودك،رابطه عاطفي با كودك،بازي با كودك و،اموزش و تربيت و... ميباشد. كه در حقيقت ميتوان به اين نتيجه رسيد كه آنچه در فقه اسلامي بيان شده با توجه به شناخت دقيق از خلقت انسان و نيازهاي او بهترين نوع تعهدات و وظايف مادر را بيان ميكندبه طوري كه به جزيي ترين انها همچون مدت شيردادن به كودك، شير خوردن كودك در حال نماز وياقلمرو محبت به كودك ،عدالت ميان فرزندان،و... كه هيچ گونه تضادي در انها ديده نمي شوددر حالي كه در اظهار نظر روانشناسان بعضا موارد ناهمگون همچون ميزان محبت به كودك،ويا نپرداختن به جزييات مساله ديده مي شودو البته در كتب روانشناسان اسلامي مي بينيم انچه در فقه اسلامي امده مورد تاييد قرار گرفته و باتوجه به شناخت عميق وتخصص انهانسبت به مراحل رشد بدني و عاطفي كودك به اثبات رسيده است .وبه يقين مي توان گفت خالق انسان بهترين برنامه ي هدايت وتربيت انسان را بيان كرده است. كليد واژهها: الزامات، مادر، تربيت، كودك، فقه و عرف.