پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

دانش معناشناسي مطالعه علمي معناست كه به تحليل معناي واژهها باتوجه به نظام معنايي آن ميپردازد. ازمهمترين راههايي كه امروزه درعلم معناشناسي مورد توجه ادبپژوهان واقع شده، تكيه برروابط همنشيني و جانشيني است؛ زيرا از طريق شبكه معنايي با بررسي واژگان در سياق آيات ميتوان به معناي دقيقي از واژه دست يافت. واژه «تعليم» يكي از پربسامدترين واژگان قرآني محسوب ميشود. خداوند كه واجد تمام كمالات به نحو اتم و اكمل است اول تعليم دهنده است و اين بيانگر شرافت و عظمت تعليم در نظام هستي و بهويژه در ارتقاء و كمال يابي بشر است در همين راستا مهم ترين ابزارهاي پيامبران درمسير دعوت به يكتاپرستي، تعليم مجموعه معارف و آموزه هاي الهي است تا جايي كه درهرزبان و آييني تعليم به عنوان يك محور اساسي براي تكامل بشر مطرح است. اين پژوهش باروش توسعه¬اي ، معناشناسي تعليم در قرآن را تحليل ميكند. هدف، مشخص كردن مولفههاي معنايي ولايههاي معنايي موجوددراين واژه است. ازاين روبيش از پرداختن به لغت، حوزهها و معاني كلمات جانشين، همنشين و متقابل مورد توجه خواهدبود و به اموري چون مصاديق نيز پرداخته ميشود. تعليم به معناي ياددادن وآموزش است. واژه هاي همنشين تعليم عبارت انداز: تقوا، يعني پرهيزكاري، بين تعليم و تقوا رابطۀ مستقيم برقرار است تزكيه، يعني پارسايي و پاكي نفس، تزكيه برتعليم مقدم است.. كتاب، يعني مجموعهاي از نوشته. ازمصاديق تعليم، كتاب است. حكمت، يعني آن چه به عدل و علم باز ميگردد و از انحراف منع ميكند. تعليم زماني نتيجه ميدهد كه همراه با حكمت باشد. تلاوت، يعني قرائت وتدبردر معنا. تلاوت مقدم و زمينهساز تعليم است. رسول، يعني فرستاده شده وپيامبر. يكي از اهداف مهم رسالت و بعثت، تعليم پيامبران است. جانشين واژه ي تعليم، تدريس است به معناي آموزش وتعليم، هر دو به يك معنا وآن آموزش وياددادن است. واژۀ متقابل تعليم، تعلّم است، تعليم به معناي ياددادن وآموزش دادن درحالي كه تعلّم به معناي يادگرفتن وآموختن است ودر مقابل تعليم ميباشد. براساس آيات قران مصاديق تعليم، تعليم خدابه پيامبران مثل تعليم زبان پرندگان، اسماء الهي، كتاب، تاويل احاديث وزره سازي وتعليم خدابه مردم مانند: تعليم قلم، كتابت ونطق وتعليم خدابه فرشتگان مانند: تعليم اسماء الهي وتعليم فرشتگان به پيامبران مانند: تعليم وحي وتعليم پيامبران به مردم مثل: تعليم كتاب وحكمت وتعليم مردم به حيوانات مانند: تعليم به سگ شكاري وتعليم شياطين به مردم همانند: تعليم سحرو جادو ميباشد.