پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

گونه شناسي اصحاب امام كاظم (ع)با تاكيد بر گونه جغرافيايي شيعه اززمانش پيدايش تادوران حيات امام كاظم(ع)ازنوسانات زيادي برخورداربوده ودراين ميان نقش امام واصحاب امام كاظم(ع)درتثبيت وشكوفايي تشيع بي بديل مي¬باشد. تحقيق حاضر، باتكيه به روش تاريخي ورجالي وجغرافيايي، درصددآن است تاباتوجه به منابع اصيل ومتقن بااين فرض كه اصحاب امام كاظم(ع) نقش مهمي درتثبيت تشيع درمناطق جغرافيايي دنيا دراين دوران رابه تصويربكشند. گونه¬شناسي يكي از تكنيك¬هاي رايج در علوم انساني است. ولي به عنوان يك ابزار تحقيق و نيز ابزاري براي بالا رفتن ميزان دقت ما در مواجه با پديده هاي مختلف، در همه علوم رواج دارد و هيچ دانشي را نمي توان بي نياز ازآن شمرد. گونه¬شناسي جغرافيايي در موضوع اصحاب امام كاظم(ع) با اشتراك در عقيده و اهتمام امامت شيعه، همزماني و قرارگرفتن در دوران امام كاظم(ع)، مي¬تواند درشناسايي جغرافيايي حضور شيعه در اين دوره كمك نمايد علاوه گستره تشيع ونفوذ فرهنگي شيعه را در اين گستره جغرافيايي نشان دهد. اين تحقيق با اهتمام به بررسي گسترش پديده تشيع درتنوع جغرافيايي درصدداست تا باروش متن پژوهي براساس بررسي منابع تاريخي و رجالي و روايي به شناخت جغرافيايي حضور اصحاب امام كاظم(ع)دست يابد. انتخاب اين موضوع مي¬تواند براي ما روشن مي¬نمايد كه اصحاب امام كاظم(ع) در چه گستره سرزميني حضور داشته اند. وبا وجود پراكندگي جغرافيايي اصحاب امام، چه تاثيراتي به جهات تاريخي و اجتماعي و فرهنگي درآن سرزمين هاگذاشته اند. پرسش اصلي نگارنده به گونه¬شناسي اصحاب امام كاظم(ع) باتاكيد برگونه جغرافيايي چگونه بوده است وفرضيه آن اصحاب امام كاظم(ع) اشتراكات فكري وعقيده¬اي نسبت به امام بوده اند. تنوع نژادي اين اصحاب نشان دهنده تنوع جغرافيايي ياران بوده وازطرف ديگرنفوذ فرهنگ تشيع رادراين مناطق تاييدمي كند.. اين درساله درچهارفصل، كه درفصل اول كليات موردتوجه بوده، ودرفصل دوم شناسايي اصحاب وشاگردان امام كاظم(ع) ودسته بندي جغرافيايي اصحاب بوده ودرفصل سوم هم اشاره تحليل ارتباطي اصحاب بودرفصل چهارم نيز تحليل وضعيت فرهنگي واجتماعي شيعيان بر اساس مكاتبات و روابط اصحاب با امام كاظم(ع) نويسنده بيان مي¬كند.