پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

قرآن به عنوان معجزه¬ي جاودان خاتم پيامبران، تنها كتاب تحريف نشده¬ي الهي است و محوري¬ترين اصل ديني در قرآن، توحيد است. از اين روي، ناب بودن توحيد در تمام ابعاد دين اثر دارد، اما در ميان روايات، مطالب نادرستي وارد احاديث معصومان گشته كه به اسرائيليات معروف است. نوشتار حاضر با روش توصيفي تحليلي به اين سوال، پاسخ داده كه روايات اسرائيلي منقول در احتجاجات حضرت ابراهيم(عليه السلام) بر توحيد، از نظر اعتبار و دلالت چگونه هستند از بررسي سندي و محتوايي اين روايات در ذيل آيات توحيد ذاتي، صفاتي و افعالي، روشن گرديد كه هيچ روايتي با مضمون اسرائيلي در توحيد ذاتي نقل نشده است. در توحيد صفاتي دو روايت كه اولي از بشر، يزيد، سعيد و قتادة؛ ديگري نيز از محمد بن يحيى، العباس بن الوليد، يزيد بن زريع، سعيد و قتادة، نقل شده كه هر دو از نظر سندي با ملاك¬هاي رجال شناسي اهل سنت صحيح هستند، ولي از جهت محتوايي هر دو روايت، خداوند را مخلوق معرفي نموده كه اين نسبت شرك به آن حضرت با عصمت ايشان، آيات صريح قرآن و براهين عقلي در تعارض مي¬باشد. در توحيد افعالي نيز دو روايت نقل گرديده كه اولي از أبوكريب، أبو¬أسامه، هشام، محمد و أبو هريره؛ ديگري نيز از بشر، يزيد، سعيد و قتادة، نقل گرديده؛ روايت اول از جهت سند ضعيف بوده چون فردي به نام ابوهريره كه چهره¬ي شناخته شده در نقل اسرائيليات مي¬باشد در سلسله سند آن آمده است، گرچه ابوهريره در نزد اهل سنت، متصف به عدالت است، اين روايت از نظر محتوايي به حضرت ابراهيم(عليه السلام) سه دروغ نسبت داده كه ناسازگار با اصل عصمت پيامبران است، روايت ديگر به جهت سندي صحيح است، ولي از نظر محتوايي هجرت آن حضرت را جعل نموده و آن را امري حقيقي نمي¬داند.