پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اخلاق يكي از مهمترين مسائلي است كه نقش اساسي درزندگي فردي و اجتماعي دارد. از آيات قرآن مي‌توان دستورات اخلاقي فراواني بدست آورد. اين پژوهش به بررسي آيات قرآن در سوره مباركه انعام مي‌پردازد و در صدد است تا آموزه¬هاي اخلاق بندگي، آموزه هاي اخلاق فردي و آموزه هاي اخلاق اجتماعي در سوره انعام را در دو بعد فضايل و رذايل بررسي كند. در ميان سور قرآني، سوره مباركه انعام به لحاظ اشتمال بر آموزه¬هاي اخلاقي، جايگاه ويژه¬اي دارد. از سوي ديگر يكي از سوره‌هاي مورد استفاده در ميان مردم بويژه در جلسات مذهبي و خانگي زنان سوره‌ي انعام مي باشد، ضروري است كه تك تك آيات سوره انعام موشكافي شده و ضمن بهره گيري از محتواي آن، آموزه¬هاي اخلاقي آن نيز استخراج گردد تا زمينه اي براي رشد اخلاق و رفتار افراد فراهم و به بهره گيري بيشتر از جلسات مذهبي نيز كمك كرد. بر اين اساس نگارنده با روش توصيفي تحليلي در ضمن اخلاق بندگي، اخلاق فردي، اخلاق اجتماعي بررسي كرده و در هر كدام به نتايج زير دست يافته است. ايمان به خدا و... در زمره¬ي فضايل اخلاق بندگي در سوره¬ي انعام است و تكذيب حق و... از رذايل اخلاق بندگي مي باشد. فضايل اخلاق فردي نظير صبر در برابر تكذيب كنندگان و...و از رذايل اخلاق فردي ظلم به نفس و... هستند. از فضايل اخلاق اجتماعي مي توان: انذار مردم با قرآن و...و از رذايل اخلاق اجتماعي استهزاءپيامبران را نام برد. با بررسي مجموع آموزه¬هاي اخلاقي قرآن در سوره¬ي انعام، 34 مورد به فضايل و 34 مورد به رذايل اخلاقي اشاره دارد كه بيانگر تعادل ميان توجه به فضايل و رذايل اخلاقي در اين سوره است و نيز اينكه اخلاق بندگي بيشترين حجم آيات را به خود اختصاص داده بود. در نهايت اينكه انسان به هر اندازه از تعاليم اسلام پيروي كند، فضايل اخلاقي در او رشد كرده و به هر اندازه اي كه از دستورات دين فاصله بگيرد، رذايل اخلاقي جايگزين فضايل اخلاقي مي شود.