پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده اعتقاد به مهدويت وانتظار فرج از آموزه‌هاي مهم دين اسلام است كه از ظرفيت‌هاي مطلوب و هدفمند در زمينه‌‌هاي گوناگون اعتقادي ،اخلاقي ؛تربيتي ،سياسي و اجتماعي برخوردارمي باشد. مسلمانان بر اساس وعده‌هاى صريحى كه قرآن كريم بدانها داده‌است، عقيده دارند كه طبق سنّت آفرينش، تاريخ بر مبناى سنّتهاى الهى پيش مى‌رود و سرانجامحكومت مطلق جهان به دست صالحان خواهدافتاد. بنابراين در جامعه‌اي كه اعتقاد به امام غائب دارد و در انتظار ظهور او به سر ميبرد لازم است با آرمان‌ها و اهداف بلند جامعه موعود وعده داده‌ شده سنخيت داشته و در اين مسير گام بردارد. در فرهنگ شيعي؛ مسئله انتظار فرج به علت گره خوردن اعتقاد به امام حي و حاضر از جايگاه ممتازي برخوردار بوده‌است. نگاهي اجمالي به رواياتي كه فضيلت و اهميت انتظار ظهور امام عصر(عج) و تحقق جامعه مهدوي را بيان كرده‌اند، نشان مي‌دهد پيشوايان معصوم (ع) درصدد تربيت اجتماعي و ديني بوده‌اند،لذا در روايات معصومين (عليهم السلام)انتظار مورد تاكيد واقع شده و به عنوان برترين و با فضيلت‌ترين عبادات شمرده شده‌است. در اين روايات انتظار با لفظ فرج وگشايش همراه بوده و گوياي اين مي باشد كه اين ايده ؛ از منظر آيات و روايات مي تواند جامعه و فرد را به تحول و دگرگوني مثبت و سعادت‌آفريني به همراه داشته باشد. در اين اثر پژوهشي؛ابعاد اجتماعي تأثيرهاي اعتقاد به انتظار فرج با تاكيد بر آيات و روايات، عمدتاً، با سه محوريت بيان شده است؛در ابتدا آثار«تربيتي – اجتماعي»با تاكيد بر اميدواري و نگرش مثبت نسبت به آينده؛ با همراهي مولفه‌هاي اميدافزايي در آموزه هاي مهدوي وسلامت اخلاقي جامعه منتظر وهويت بخشي بيان شده است.و اينكه آثار اجتماعي انتظار درتامين نظم اجتماعي، درسطح جمعي با محوريت همبستگي وانسجام و پويايي اجتماعي كه؛ برگرفته از وحدت ارزشها و وحدت هويت جمعي و تبيين ايجابي گفتمان انتظاربيان شده است.ودر نهايت نقش انتظار فرج در كاهش انحرافات و آسيب هاي اجتماعي با وجود مولفه‌هايي از قبيل احساس حضور امام در جامعه و نقش خود كنترلي و خودسازي و دگر سازي در زمينه سازي ظهور و ايمني اجتماعي از طريق اصلاح ساختار شخصيتي افراد و رشد وتعالي حيات اجتماعي و نظارت و كنترل اجتماعي در عرصه حيات زندگي اجتماعي؛ نقش حياتي در سلامت جامعه به ارمغان دارد.