پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

بدون شك، داشتن محيطى سالم براى زندگى، يكى از نعمت¬هاى الهى و از امور مورد توجه كليه جوامع انساني است. اهميت پرداختن به مسئله اخلاق زيست‌محيطي در قرآن و روايات وابستگي تام به اهميت بحران محيط‌زيست در زندگي انسان دارد. در اين پژوهش با استفاده از روش توصيفي - تحليلي بر پايه اطلاعات كتابخانه‌اي و اسنادي به بررسي نقش آموزه‌هاي ديني در اخلاق زيست‌محيطيپرداخته‌شده است. باتوجهبهظهورانواعنظرياتدربارهتعاملانسانومحيط‌زيستدردوران معاصر،لزومروشنساختنجايگاهمحيط‌زيستدرانديشهاسلامييكي ازضروريات پژوهشي محسوب شده است؛ زيرا تعاليم مكتب اسلام به‌عنوانيگانهمكتبمتعاليوانسان‌سازدرمسيرهدايتانسانبه‌سويكمال،توجهخاصيبه محيط‌زيست دارد.زيرا آموزه‌هاي آن با مسائلارزشيواخلاقيقرينو تلاقي يافته است كه از كاربردي‌ترين اصول و مباني در راستاي حفظ و صيانت از محيط‌زيست است.براساس نگاهوحياني،محيط‌زيست تابلويآفرينش وامانتالهياست كه صيانتو حراست از آن از واجبات است. آموزه‌هاي اخلاقزيست‌محيطي،مانندتشويقبهآبادانيزمينوممنوعيتاسراف،تحققعدالتزيست‌محيطي،امربه‌معروفونظارت بر مصرف و ...به‌روشنيدرآيات قرآن كريم و روايات قابل‌دستيابي است.در روايات كه يكي ديگر از گنجينه‌هاي استنباط ارزش‌هاي اخلاق زيست‌محيطي بوده است محيط‌زيستبه‌عنوان آيتي از آيت الهي محسوب شده است و حق حيات را براي همه موجودات كوچك و بزرگ ضروري شده است. ازآنجاكه مشكلات زيست‌محيطي و ريشه اصلي بحران‌هاي اخير به جهان‌بيني و معرفت‌شناسي انسان برمي‌گردد لازم است تا ارزش‌هاي برگرفته از معارف اسلامي در اخلاق محيط‌زيست كاربردي و عملياتي گردد.پژوهشحاضردر چهارفصل تدوينگرديده است. يافته‌هايپژوهشحاضرنشانمي‌دهد، محيط‌زيست،عرصه‌يعمل آگاهانه،دلسوزانه،آينده‌نگرانهوداوطلبانهاست و اين عرصهبامتوسلشدنبه آموزه‌هاي ديني حفظ و صيانت خواهد شد.