پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده شناخت مبدأ و معاد و راه و راهنما گر چه اصول هدايت بشر را سامان بخشيده، ولي امر هدايت بدون شناسايي چالشها و دشمنان كامل نمي¬شود؛ زيرا پيمودن راه سعادت و رسيدن به مقام قرب و جايگاه بي¬همتاي خليفة اللّهي براي بيشتر جهانيان بدون شناخت دشمنان با دشواري-هاي بسياري، بلكه ناممكن است؛ دشمن از وجود انسان، در صورت غفلت ممكن است، از برخي تمايلات دروني و لايه¬هاي وجودش به صورت ابزاري خطرناك در تهاجم بر ضدّ خود وي استفاده كند. شايد به همين جهت است كه امام صادق (عليه السّلام) يكي از ده معرفتي را كه خداوند بر آدميان ضروري ساخته، شناخت ابليس و آنچه از ذات و دستياران وي برمي¬خيزد، معرّفي كرده است. در ميان دشمنان، شناخت ابليس ضروري¬تر است؛ زيرا ابليس كانون همه¬ي شرارت¬ها و منشأ همه¬ي لغزش¬ها و مايه¬ي همه¬ي پليدي¬ها و عامل تمام خطاهاست. به تعبير امام سجاد (عليه السّلام) اگر شيطان آدميان را از اطاعت خداوند باز نمي¬داشت، هيچ كس به گناه و بزهكاري نمي¬پرداخت و اگر ابليس باطل را در چهره¬ي حق مجسّم نمي¬كرد، هيچ انساني به گمراهي نمي¬گراييد. او دشمني است كه با تسلّط همه جانبه بر انسان زمينه¬هاي بينشي اضلال چون جهل، دنياگرايي، كفر، شرك، بدعت گذاري و زمينه¬هاي گرايشي و عاطفي چون هواي نفس، حرص و طمع، آرزوهاي طولاني، بيماردلي، قساوت قلب و زمينه¬هاي رفتاري اضلال انسان چون لقمه¬ي حرام، عهدشكني و اذيّت و آزار انبياء را در انسان بوجود مي¬آورد.