پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

غيبت از گناهان كبيره اي است كه به سبب قبح ذاتي و مفاسد متعدد مترتب برآن عقلاً نيز حرام است ، با اين حال استثنائاتي براي غيبت وجود دارد و با توجه به كثرت اين استثنائات ، شبهه اي در مورد نسبيت اخلاق مطرح مي شود؛ مبني بر اينكه حرمت غيبت ، نسبي است و قانون كلي از جهت شارع مقدس در اين زمينه وجود ندارد. اما با در نظرگرفتن اين نكته كه حرمت غيبت بر اساس درك قبح عقلي آن است و جواز استثنائات غيبت نيز بر اساس درك عدم قبح عقلي آنها است ، لذا اصلا شبهه نسبيت مطرح نمي شود.البته اگر حرمت غيبت را بر اساس حكم عقل ندانيم ، استثنائات غيبت به عنوان حاكم بوده يا تخصصا از موضوع غيبت خارج است و اصلا شبهه نسبيتي به ذهن متبادر نمي شود. همچنين مي توان تعداد قابل توجهي از مباني فقهي استثنا را با تزاحم توضيح داد و در باب تزاحم نيز ، بحث استثنا بر احكام توسط شارع مطرح نيست بلكه تنافي در امتثال پيش آمده كه با ملاك هاي اهميت ، قابل حل است.شناخت مباني استثنائات غيبت ، تعارض موجود در ذهن عوام ، مبني بر وجود استثناء براي چنين گناه بزرگي با اين همه مذمت در قرآن و روايات را ،حل كرده ومانع از بين رفتن قبح غيبت در اذهان عمومي مي شود.