پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده هرمنوتيك، نام دانش يا فني است كه به مقوله فهم و تفسير مربوط مي شود.در رابطه با هرمنوتيك، ديدگاه هاي گوناگوني در جهان غرب مطرح شده است كه مي توان به سه مرحله ي رمانتيك،كلاسيك و فلسفي اشاره نمود.دوره ي نخست از نهضت اصلاحات ديني تا قرن نوزدهم و ظهورشلايرماخر است. دوره ي دوم از شلايرماخر تا هايدگر و مرحله ي سوم پس از هايدگر مي باشد.تا زمان شلايرماخر محور هرمنوتيك تفسير متون مقدس ديني بود. وي هرمنوتيك را بسط داد و قواعدي را پيشنهاد كرد كه تفسير متون مقدس را مدنظر قرار مي داد. بعد از وي،توسط ويلهلم ديلتاي،هرمنوتيك از قلمرو و متون مكتوب،فراتر رفت و فهم هر گونه مسأله اي كه به حوزه علوم انساني مربوط مي شود را مورد توجه قرار داد و سرانجام توسط هايدگر،هرمنوتيك،رسالت گسترده تري يافت و آن عبارت است از فن و دانش فهميدن، خواه مربوط به متون مكتوب باشد يا نباشد و خواه مربوط به پديدارهاي انساني باشد يا حقايق طبيعي و متافيزيكي، نكته ي قابل توجه در فرآيند تاريخي هرمنوتيك، اين است كه به تدريج از جازميت و قطع گرايي در فهم و تفسير متون و ديگر حقايق شناختاري به نسبي گرايي حركت كرده و برخي از ديدگاه هاي هرمنوتيكي به صورت چالشي جدي در برابر عقايد و باورهاي ديني كه از جازميت برخوردارند، به شمار مي رود. از آن جا كه هايدگر،از برجسته ترين هرمنوتيست هاي مدرن بوده و انديشه ي وي به سرنوشت الهيات و دين پژوهي معاصر ،هم در جهان مسيحيت و هم در جهان اسلام، تأثير گذاشته است. لذا در اين پژوهش در فصل اول به واژه شناسي هرمنوتيك،تفسير و رأي پرداخته شده و در فصل دوم مباني هرمنوتيك فلسفي و نقد آن بيان گرديده است.از آن جا كه برخي از دين پژوهان معاصر در جهان اسلام در تفسير كتاب و سنت از اصول ومباني هرمنوتيك غربي پيروي كرده و با اصول و مباني هرمنوتيك اسلامي ناسازگاري دارد،در فصل سوم به هرمنوتيك و رابطه ي آن با تفسير به رأي پرداخته شده است. روش اتخاذ شده براي اين هدف از نوع كتابخانه اي است. كليد واژه ها: هرمنوتيك ، تفسير، رأي