پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده قرآن كتاب هدايت و تربيت براي انتقال پيام خود از شيوه تكرار استفاده كرده است. نزول مكرر 113 مرتبه آيه شريفه «بسم‌الله الرحمن الرحيم» در صدر سور، علامت و نشانه‌اي بر مباحث هدايتي وتربيتي آن سوره مي‌باشد و چون مضامين و معارف سوره‌هاي قرآن با يكديگر متفاوت است، معناي بسم‌الله نيز در هر سوره متفاوت و نقش تربيتي را در سوره ايفا مي‌كند؛ و ازآنجاكه بسمله پيشينه چند هزاره دارد و روايات معصومين (عليهم‌السلام) شروع همه كارها را با اين آيه شريفه مورد تأكيد قرار داده و با توجه به اهميت تربيت كه پرورش جسم و روح متعالي پيدا كردن براي انسان‌سازي است، ضرورت بحث پيرامون سر تكرار بسمله و تفاوت نقش‌هاي تربيتي را روشن‌تر مي‌كند. آيه شريفه بسمله مشتمل بر اسماء حسني الله، الرحمن، الرحيم است و چون خداوند با اين نام‌ها در جهان هستي تجليات و ظهورات گوناگوني دارد؛ نزول مكرر بسم‌الله در هر سوره از وجوه معنايي متعدد تربيتي برخوردار بود و نقش‌هاي تربيتي متفاوتي را در سوره بيان مي‌كند. براين اساس، اگر محتواي سوره‌اي به‌خوبي تبيين شود، تفسير بسم‌الله آن سوره نيز روشن خواهد شد. ازجمله اسرار تكرار بسمله: ياد و ذكر خدا در هر حالي، تقويت دعا و ارتباط باخدا، رحمت فراگير و رحمت ويژه الهي، استعانت و ياري از او، وتو جه دادن به اسم بودن همه آيات و.. مي‌باشد. همچنين نقش‌هاي تربيتي بسمله مانند تربيت ازنظر اعتقادي نفي شرك از خداوند متعال، تربيت اخلاقي و معنوي، تربيت احكام و آداب‌ورسوم، اظهار عبوديت و استعانت از او، هدفمند بودن و اميدواري به حيات زندگي مي‌باشد.