پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده زندگي انسان داراي مراحل مختلفي است كه شامل دنيا و برزخ و قيامت مي‌شود كه اين تحقيق به ارتباط بين دنيا و برزخ مي‌پردازد و عالم برزخ كه مرحله‎اي است بين دنيا و آخرت و ارتباطي وثيق با زندگي دنيا دارد به طوري كه روح با ادامه زندگي در آن عالم پاسخگوي تمام اعتقادات و اعمال خود در دنيا خواهد بود و اين تأثيرگذاري رابطه مستقيمي است بين دنيا و آخرت كه يك طرف تعامل اين دو زندگي را شكل مي‌دهد، قرآن و روايات نيز بيشترين نقش را در تعيين سرنوشت بعد از مرگ را همين قسم يعني تأثير كرده‌هاي خود فرد مي‌داند. گرچه در مواردي هم مي‎تواند از ديگران و اعمال آنها تأثير بپذيرد و تأثيرگذار نيز باشد كه طرف ديگر تعامل زندگي دنيا و برزخ را برقرار مي‌كند، اين جنبه در مقايسه با جانب ديگر نقش كمتري خواهد داشت؛ چرا كه به تصريح آيات قرآن وروايات انسان نتيجه اعمال خود را در زندگي پس از مرگ خواهد ديد و با تداوم زندگي روح و بدن مثالي در آن نشئه به تناسب همان نوع زندگي به نعمت‌ها و نقمت‌هايي خواهد رسيد. تأثير و تأثراتي كه بين زندگي دنيا وبرزخ وجود دارد و اثبات شده است از طريق تفسير و تحليل آيات و روايات به عنوان مفسر و مبين آيات پرده از حقليق آن سرا برداشته است و علما و انديشمندان و مفسران نيز نكاتي در تبيين نصوص مأثوره بيان كرده‌اند كه اين تحقيق به تحليل همه اين وجوه پرداخته است. نتايج حاصل از اين تحقيق اين است كه عالم برزخ واجد بعضي ويژگي‌هاي دنيا و بعضي ويژگي‌هاي آخرت است تا ورود به آن عالم مقدمه‌اي براي رسيدن به قيامت باشد، گرچه با فرا رسيدن مرگ اختيار انجام عمل از انسان سلب مي‌شود اما در مواردي كه آن نيز بسته به كسب لياقت‎هايي است كه خود فرد فراهم كرده قابليت تكامل و انحطاط خواهد داشت و روح و بدن مثالي در برزخ كاملا بي‌ارتياط با دنيا و اهل آن نيستند، در مواردي تأثير مي‎گيرند و در مواردي هم تأثير مي‎گذارند. انجام اعمال صالحي چون جهاد و شهادت در راه خدا، پرداخت خمس و زكات، اداي نماز به نحو اكمل و رفع حاجت برادر ديني و پرهيز از اعمالي چون بداخلاقي با خانواده و سخن چيني و غيبت و عدم پرهيز از نجاسات از موارد مهمي است است كه در نصوص ديني سبب وصول به نقمت برزخ معرفي شده است . با رجوع به روايات وتفاسير، مواردي چون تأثيرپذيري اهل دنيا از دعاها و نفرين‎هاي برزخيان به چشم مي‌خورد كه خود گوياي تأثيرپذيري اهل دنيا از برزخ و اهل آن است.