پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در دهه‌هاي اخير، مقوله «تربيت جنسي» به يكي از اصلي‌ترين عرصه‌هاي نگراني خانواده‌ها و متخصصان تعليم و تربيت، به‌ويژه در جوامع اسلامي، بدل شده است. مواجهه نوجوانان و جوانان با موج گسترده اطلاعات در فضاي مجازي، كاهش نظارت‌هاي سنتي و تضعيف مرزبندي‌هاي اخلاقي، خانواده‌ها را با چالش‌هاي جدي در هدايت غريزه جنسي و شكل‌دهي هويت جنسي سالم فرزندان روبرو ساخته است. اين تحقيق با استفاده از روش توصيفي-تحليلي و مطالعه تطبيقي منابع معتبر اسلامي و يافته‌هاي نوين روان‌شناسي تربيتي، به تحليل جايگاه و كاركردهاي شناختي، عاطفي و رفتاري مادر در تربيت جنسي پسر با رويكرد اسلامي مي‌پردازد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه مادر با ايفاي نقش‌هاي شناختي، عاطفي و رفتاري ـ و بر پايه الگوبخشي اسلامي ـ مهم‌ترين بازيگر در فرآيند تربيت جنسي پسران به‌شمار مي‌آيد. تحليل دقيق داده‌ها و منابع نشان داد كه حضور فعال و سنجيده مادر، نه‌تنها زمينه دروني‌سازي ارزش‌هاي عفاف و خودكنترلي را در فرزند فراهم مي‌آورد، بلكه موجب تقويت عزت نفس جنسي، مهارت گفت‌وگو درباره مسائل جنسي و موفقيت در عبور از بحران‌ها و آسيب‌هاي عصر جديد مي‌شود. الگوسازي عملي مادر در رفتار، پوشش، نوع گفتار و مديريت روابط، تصوير دروني پسر از مردانگي و مفهوم جنسيت سالم را بنيان مي‌گذارد و افراط يا تفريط در كنش‌هاي تربيتي، زمينه‌ساز آسيب‌هاي رفتاري و اختلال هويت خواهد بود. افزون بر اين، پژوهش نشان داد كه مدرسه و رسانه، جايگاه مكمل دارند اما خلأ ارتباطي يا ناآگاهي مادران، تهديدي جدي براي هويت‌يابي جنسي پسران است. راهبردهايي چون آموزش تدريجي و متناسب با سن، پاسخگويي بي‌تبعيض و صبورانه به پرسش‌ها، تعيين مرزهاي ارتباطي روشن و جاري‌سازي آموزه‌هاي وحياني در حيات روزمره، بر كارآمدي مدل اسلامي افزوده است. بدين ترتيب، كاربست آموزه‌هاي منسجم ديني توسط مادر، ضامن پيشگيري از انحرافات و تضمين‌كننده سلامت اخلاقي-اجتماعي نسل پسران خواهد بود.