پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

انديشه ظهور و نشانه هاي آن، از مسلمات دين مبين اسلام است. بحث از علائم ظهور در باب مهدويت از زمان هاي گذشته تاكنون بسيار مورد توجه بوده و رابطه تنگاتنگي بين نشانه ها و ظهور امام مهدي (ع) برقرار شده است بطوري كه نمي توان سخن از ظهور گفت اما حرفي از علائم آن به ميان نياورد. علائم ظهور از جمله مسائلي است كه مورد افراط و تفريط بسياري از محدثان و مفسران واقع شده بدون آن كه در سند يا دلالت آن دقتي نمايند. يكي از مباحثي كه در روايات ظهور آمده تقسيم بندي علامات ظهور به حتمي و غير حتمي است. مقصود از علائم غيرحتمي ظهور آن است كه وقوع آن ممكن است مشمول بداءگردد. برخي از علائم غير حتمي عبارتند از: نزول باران فراوان، خسوف و كسوف، خوف و جوع و نقص ثمرات، ظهور جذام و مرگ ناگهاني، خروج دجال، ظهور قحطي و ويراني بروز فتنه ها و ظلم فراگير، تعطيلي امر به معروف و نهي از منكر، بروز يأس و نااميدي،گسترش نفاق و بدبيني، رواج ربا خواري، آرزوي كمي فرزند، گسترش فساد اخلاقي و... در بخش مربوط به علائم غير حتمي اين سوال پيش مي آيد كه ديدگاه فريقين نسبت به علائم غير حتمي ظهور چيست؟ تحقيق حاضر با روش توصيفي–تحليلي بعد از بيان مقصود از علائم غير حتمي ظهور در كتب حديثي به بررسي اين علائم از ديدگاه فريقين پرداخته و با هدف ارائه ديدگاهي جامع و معتبر در اين حيطه به موضوع نگريسته است و بعد از بررسي و تبيين روايات مهدوي و علامات ظهور در كتب روايي شيعه و مقايسه آن با ساير ديدگاه هاي راجع به نشانه هاي غير حتمي ظهور به ويژه كتب روايي اهل سنت، اصلي ترين وجه تمايز بين اين دو ديدگاه مشخص شد كه ديدگاه محدثان شيعه به موضوع جامع تر و فراگير تر از ديدگاه اهل سنت كه داراي ضعف سندي و تعارض در برخي روايات اند مي باشد و جايگاه اين مسأله در منابع روايي شيعه بسيار كامل بوده و داراي اهميت ويژه اي است.