پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

قرآن داراي جلوه‌هاي تربيتي بي‌شماري از رفتارهاي فردي و اجتماعي و.... است كه سعادت دنيا و آخرت و را براي بشريت رقم مي‌زند. از آن‌جا كه تربيت يكي از پايه‌هاي مهم و اساسي سعادت و به معناي زندگي و پرورش شخصيت انسان‌هاست، شماري از تفاسير قرن چهاردهم به واكاوي آموزه‌هاي تربيتي آيات قرآن پرداخته‌اند كه از جمله‌ي آن‌ها تفسير گران سنگ الميزان في تفسير القرآن و تفسير في ظلال القرآن مي‌باشد. اين تفاسير به پويايي فرازماني و فرامكاني بودن آموزه‌هاي اين كتاب مقدس پرداخته‌اند؛ از اين رو نياز است كه آموزه‌هاي مناسب تربيتي اين دو تفسير و نقاط افتراق و اشتراك آن‌ها با توجه به شرايط جامعه در نظر گرفته شود تا آموزه‌هاي تربيت اسلامي و محاسن اخلاقي در ميان نسل امروز گستردش پيدا كند. هدف تحقيق در اين پايان‌نامه تبيين و بررسي تطبيقي تفسير الميزان و تفسير في ظلال القرآن و بيان نقاط افتراق و اشتراك اين دو تفسير در مباني تربيت اسلامي، اجتماعي و اخلاقي است. بر اساس بررسي‌هاي انجام گرفته مباني تربيت اسلامي در سوره لقمان عبارت از توحيد، مبارزه با شرك، معاد، نماز و ... مي‌باشد. مباني تربيت اجتماعي امر به معروف و نهي از منكر، احسان و نيكي به والدين، شكر‌گزاري و ... مي‌باشد. و مباني تربيت اخلاقي عبارت است از تواضع و فروتني، صبر در برابر مشكلات، دوري از تكبر و خودپسندي و ... . كه تفسير الميزان با تعمّق و گستردگي بيشتري به مباحث پرداخته، در حالي كه در تفسير في ظلال القرآن با توجه به تربيتي بودن تفسير فقط به مباحث تربيتي پرداخته شده و ساير ابعاد به صورت كمرنگ آورده شده است.