پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده تحولات جديد فقه شيعه را مي‌توان بخشي از سير تحولات رابطه فقه شيعه با موضوع زن دانست؛ زيرا اين موضوع به سطحي از نوآوري و تحول رسيده كه تاكنون سابقه نداشته است و نيز از جنبش جديدي در درون فقه معاصر شيعه حكايت مي‌ ‌كند، امروزه نوانديشان ديني و فقها نظر خاصي در خصوص زنان دارند. ورود انديشه‌هاي نوين در سطح جامعه، جهاني شدن اطلاعات و ارتباطات و رشد همه جانبه زنان در عصر حاضر باعث شد كه نظريات مختلفي در خصوص زنان و حقوق و مسائل آن-ها ارائه ‌شود كه يكي از مناقشه برانگيزترين مقوله‌ها در بين فقهاي نوانديش معاصر مقوله حقوق و مسائل زنان مي باشد. فقهاي نوانديش معاصر در خصوص حقوق و مسائل زنان نظرات متفاوت و مشابه را بيان نموده‌اند. در اين تحقيق با استفاده از روش توصيفي- تحليل سعي شده است مباني و نظريات فقهي چند تن از فقهاي نوانديش شيعي معاصر در خصوص حقوق و مسائل زنان، چون: امكان عهده‌داري مناصبي مانند قضاوت، ولايت، رهبري، حق آموزش، ارث و چگونگي شهادت زنان در عصر حاضر پرداخته مي شود. اين تحقيق در قالب صورت‌بندي مباني و نظريات فقهي آيات عظام؛ يوسف صانعي، سيدكمال حيدري، محمد صادقي تهراني، محمدابراهيم جناتي شاهرودي، نعمت‌الله صالحي نجف آبادي، محمدمهدي شمس‌الدين و محمدحسين فضل‌الله مي‌باشد. علت بررسي مباني نظرات فقهي اين گروه از فقهاء اين مسئله است كه ايشان در برخي مسائل مربوط به زنان در بعد سياسي – اجتماعي و خانواده و بعد فردي نظريات خاص و متفاوتي برمبناي نص‌گرايي، علل و مقاصد شريعت، اخلاقگرايي و تاريخ‌گرايي ارائه داده‌اند.