پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

يكي از صفات ناپسند، كه در سير تكامل بشر همواره در كمين او بوده، تحت عنوان استكبار مطرح مي‌شود. مستكبران هر عصر كه همان رهبران جبهه باطل هستند همه‌ي توان خود را در مسير نبرد با حق به‌كار گرفته‌اند. از طرفي امروزه دشمنان مستكبر با به‌كارگيري رسانه‌ها و حضور گسترده در فضاي مجازي، بيشتر از گذشته مي‌توانند با خودبيني و غرور بر اقشار ديگر مسلط شوند و آنها را ضعيف كنند. برخي از آيات الهي نيز به معرفي مستكبرين اختصاص داده شده و عاقبت دردناك ايشان و راه‌هاي نبرد با آنها گوشزد شده تا از تأثير اين رذيله در تكامل انسان هشدار دهد. بنابراين استخراج راه‌هاي مقابله با استكبار بر اساس آيات الهي ضروري به نظر مي‌رسد تا از پيشروي مستكبران در حدود و مرزهاي اسلام جلوگيري شود. اين پژوهش به دنبال گردآوري و دسته‌بندي آياتي است كه در آنها خصلت‌هاي مستكبران معرفي شده و عوامل ظهورآن و راه‌هاي مختلف مبازره با استكبار ذكر شده است. در اين راستا تحقيق حاضر، به صورت كتابخانه‌اي با روش توصيفي-تحليلي تدوين شده كه با مراجعه به كتابهاي لغت، مترادف واژه استكبار مثل عتو، علو و مترف و ... را تبيين كرده و پس از بررسي تفاسير شيعه يكصد سال اخير به جمع‌آوري آياتي كه در آنها خصلت‌هاي مستكبران همچون غرور، طغيانگري، مستبدبودن، و... ذكر شده، پرداخته و با تحليل عوامل زمينه‌ساز استكبار آنان از جمله متكي بر ثروت، قدرتمند ديدن نظام و سياست خود، برتر پنداشتن خلقت و... اقسام مستكبران معرفي شده‌اند و در پايان علاوه بر راهكارهاي فردي نبرد با استكبار مانند بردباري، هجرت، توجه به اصل كرامت و ... راهكارهاي جمعي مثل دارا بودن رهبر و ياوراني لايق، ايجاد رابطه برادري و...بر اساس ديدگاه مفسرين شيعه يكصد سال اخيرمبني برآيات الهي ارائه خواهد شد.