پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

براي برپايي حكومت براساس مباني اسلام و رسيدن به حكمراني مطلوب در جوامع اسلامي بايد رفتار كارگزاران با مؤلفه‌هاي اسلامي سازگاري كامل داشته باشد. از آنجا كه اسلام اصيل داراي منابع غني چون قرآن، سنت و قواعد فقهيه معتبر است؛ مي‌توان براساس آن الگوي اسلامي براي رفتار كارگزاران حكومتي در نظر گرفت. در تحقيق پيش‌رو كه با هدف كشف مباني مشترك حاكم بر رفتار كارگزاران در مذاهب خمسه، براي تقريب مذاهب در زمينه حكمراني، با استفاده از منابع كتابخانه‌اي به‌ روش مطالعه تطبيقي انجام شد؛ ضمن بيان اهميت و جايگاه حكومت ازمنظر اسلام به بيان جايگاه كارگزاران در حكومت اسلامي و ويژگي‌هاي اصلي آن‌ها در مذاهب خمسه پرداخته شد.يافته هاي اين پژوهش نشان مي دهد كه در اسلام، اصولي چون اصل عدالت، شفافيت، پاسخگويي در برابر مردم، امانت داري و تخصص كه همگي برگرفته از آيات و روايات است؛ وجود دارد كه كارگزاران با تبعيت از آنها مي‌توانند به سمت حكمراني مطلوب و شايسته حركت كنند. از طرفي براي رسيدن به تمدن جهاني اسلام كه از نظر مذاهب خمسه امري حتمي است؛ نيازمند مقدماتي هستيم كه از جمله مهم‌ترين آنها تقريب مذاهب اسلامي در زمينه حكمراني است. با مقايسه در منابع فقهي مذاهب خمسه دريافتيم كه با وجود تفاوت‌ها در بين اصول مذاهب خمسه؛ اصل عدالت، اصل لا ضرر و اصل حرمت اعانه براثم از مهم‌ترين قواعد فقهي كه حاكم بر رفتار كارگزاران در مذاهب خمسه است، مي‌باشد. هرچند مذهب تشيع به دليل پويايي و اجتهاد پاسخگوي بهتري براي مسائل مرتبط با حكمراني مطلوب است اما شباهت‌هاي موجود ميان مذاهب خمسه، اميد رسيدن به تمدن جهاني اسلام را تقويت مي‌كند.