پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در اين پايان‌نامه، نگارنده به تحليل ديدگاه مفسران در توصيف ماهيت مخلوقات بهشتي با تكيه بر تفاسير عقلي و عرفاني مي‌پردازد. بهشت و مخلوقات بهشتي يكي از مباحثي است كه خداوند آياتي از قرآن را به آن اختصاص مي‌دهد. كه اين آيات شامل اشياي بهشتي (چون نهرها، درختان و ميوه‌ها، خيمه‌ها و قصرها) و مخلوقات (غير اشياي) بهشتي (همچون حورالعين و غلمان و...) است. انتخاب اين موضوع به دليل اهميت و جايگاه مخلوقات بهشتي و نقش آنها در بهشت صورت گرفته است. از آنجا كه بهشت و نعمت‌هاي بهشتي مانند حوريان و غلمان نقش بي‌بديلي در ايمان و شيوه زندگي انسان‌ها دارد، چرا كه بررسي ماهيت مخلوقات بهشتي مي‌تواند به ما كمك كند تا درك عميق‌تري از آنها و در نتيجه ارتباط آنها با خالق و با يكديگر پيدا كنيم، از اين روست كه پرداختن به اين موضوع ضرورت دارد. كه ما در اين پژوهش برآنيم ديدگاه‌هاي مفسران با رويكرد عقلي و عرفاني را مورد بررسي قرار دهيم. در اين پژوهش، علاووه بر بررسي ديدگاه‌هاي مفسران، متون قرآني و حديثي دربارۀ حوريان، غلمان و ساير مخلوقات بهشتي نيز بيان و تحليل شده است. ابتدا ماهيت حوريان و غلمان حاضر در بهشت مورد بررسي قرار گرفته و سپس به فرشتگان بهشتي، مركب‌هايي از نور كه در بهشت حضور دارند و همانطور حضور جنيان در بهشت مي‌پردازيم. در اين پژوهش مشخص شد كه مفسران عقلي با استفاده از منطق و استدلال عقلي معتقدند كه مخلوقات بهشتي داراي صفات و خصوصياتي هستند كه از ماهيت زميني متمايزند، و همينطور مفسران عرفاني با استفاده از مفاهيم بالاتر و تجربه‌هاي روحاني، مخلوقات بهشتي را به عنوان موجودات متفاوتي از جهان مادي توصيف مي‌كنند كه نظر آنها بر اساس تجربه‌هاي ديني و روحاني است. اين پژوهش نشان مي‌دهد كه مفسران عقلي و عرفاني، نسبت به ماهيت مخلوقات بهشتي ديدگاه‌هاي متفاوتي دارند.