پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

خانواده قديمي‌ترين واحد اجتماعي است كه مفهوم آن در طول زندگي انسان هميشه به يك‌شكل نبوده و با تحولات اجتماعي تغيير پيداكرده است. خانواده در ميان همه ملل و اقوام جهان قداست خاصي دارد و براي همين آداب‌ورسوم آن با توجه به عقيده و مرام آنان و ديگر عوامل گوناگون متنوع است. جوامع انساني به خانواده عنايت داشته و آداب‌ورسوم خويش را به‌حسب فرهنگ يا مصلحت دخيل مي‌كنند. رخ‌دادهاي تلخ درگذشته همگي به ضرر زن و مردسالارانه بوده است. با ظهور اسلام زن و مرد بدون هيچ تفاوتي دو ركن سازنده خانواده شمرده شد و شاخه شجره همان‌گونه كه از طرف پسران ادامه پيدا مي‌كرد از طرف دختران نيز جاري شد. اين تحقيق با روش توصيفي-تحليلي و روش گردآوري اسنادي درصدد بيان نقش زمان و مكان در احكام خانواده است. احكام خانواده را مي‌توان از جهات مختلف تقسيم‌بندي كرد در يك تقسيم‌بندي كلي احكام إمضايي و تأسيسي در خانواده وجود دارد. از دستاوردهاي اين تحقيق اين است كه اگر خانواده بخواهد يك واحد اجتماعي مؤثر و كارآمد باشد، نيازمنداست كه مطابق بازمان و مكان احكام درستي از آن حمايت كنند. فقيه مي‌تواند با اقدامات و احكام خود نقش بسيار مؤثري در تشكيل و تحكيم بنيان خانواده داشته باشد يا آنكه با عدم اتخاذ تدابير و فتواي صحيح در حمايت از خانواده به‌عنوان يك عامل مخرب ايفاي نقش بپردازد.