پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

تفسير الميزان نوشته علامه طباطبايي با رويكرد قرآن به قرآن و تفسير تسنيم به تأليف آيت‌الله جوادي آملي با رويكردي جامع از تفاسير معاصر هستند كه در آن منابع حديثي با اعتقاد راسخ به استقلال قرآن و حجيت ذاتي آن به كار گرفته‌شده است. ايشان با بهره جستن از روايات در گستره تفسيرشان همراه با تخصصي ويژه توانسته‌اند به تفسير آيه بپردازند. بررسي رويكرد اين دو مفسر نسبت به روايات تفسيري و تحليل جايگاه روايات در دو تفسير، موضوعي است كه نوشته حاضر با استفاده از روش كتابخانه‌اي- اسنادي به آن مي‌پردازد و همچنين اشتراكات و افتراقات آن به‌صورت مقايسه تبيين مي‌شود. ازنظر دو مفسر، روايات تفسيري مي‌تواند در تفسير عمومي آيه، روشن نمودن جزئيات آيات الاحكام، شرح و تفصيل آيات قصص، تبيين اسباب نزول آيات، تعيين مصاديق الفاظ مبهم و جري به كار گرفته شود كه روايات را از طريق عرضه بر قرآن، سنت و عقل معتبر مي‌دانند. استخدام روايات در دو تفسير، بيان‌گر اشتراكات و افتراقاتي است كه در زمينه اشتراكات مي‌توان به اين موارد اشاره كرد: حجت دانستن روايات تفسيري، انتخاب روش اعتدال در استفاده از روايات در تفسير، استفاده از روايات اهل سنت. با وجود اشتراكات تفسيري تسنيم و الميزان، دو افتراق در روش و ديدگاه دو مفسر در استفاده از روايات ديده مي‌شود كه عبارت‌اند از: افتراق در بررسي سندي و نقد متني؛ افتراق در نقد اخبار موسوم به اسرائيليات.