پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

تسلية المُجالس و زينة المَجالس‏
 اين كتاب شرح زندگانى پنج تن آل عبا( عليهم السلام) است و به دليل آنكه بخش مربوط به امام حسين( عليه السلام) در آن مفصل تر است، به مقتل الحسين( عليه السلام) شهرت يافته است. مؤلف آن محمد بن ابى طالب حسينى حائرى از عالمان قرن دهم است.
محتواى كتاب‏
 وى كتاب را در ده مجلس تنظيم كرده كه سه مجلس آن در جلد نخست و بقيه در جلد دوم آمده است. عنوان مجالس ده گانه كه در واقع فصل‏هاى كتاب به شمار مى‏رود اين‏چنين است:
 مجلس اول در تظلم امام حسين( عليه السلام) و ثواب گريه بر او، مؤلف در ا دامه اين مجلس به مناسبت، مصائب پيامبران را بيان كرده و شرحى از احوال برخى پيامبران را آورده است.
 مجلس دوم زندگانى پيامبر( ص) با تكيه بر همراهى حضرت على( عليه السلام) با او، مجلس سوم فضائل و كرامات و شرحى از حوادث دوران زندگى امير المؤمنين و شهادت آن حضرت به اضافه مناقب حضرت زهرا( س) و ازدواج او با على عليه السلام مجلس چهارم در باره زندگى و مناقب امام مجتبى و موضوع صلح آن حضرت با معاويه، مجلس پنجم تا دهم زندگى، مقتل و فضيلت زيارت امام حسين عليه السلام.
 مؤلف بر اساس آنچه خود در مقدمه مى‏گويد در تنظيم اين ده مجلس است از كتاب فارسى روضة الشهداء تبعيت كرده و روش آن را در پيش گرفته است. با اين حال به نظر مى رسد مؤلف چندان محتواى روضة الشهداء و كتبى از اين دست را در اثر خود نياورده و سعى بر نقل كردن از منابع كهن و معتبر داشته است چنانكه در مواردى از ابومخنف و حميد بن مسلم و گاه متأخرين مانند خوارزمى و لهوف گزارش كرده است.
 مؤلف مطالب خود را از منابع متعددى كه پيش از او رواج داشته نقل كرده و در مواردى به نام منبع تصريح كرده و گاه سلسله اسناد را آورده است. محقق كتاب مرحوم فارس حسّون، منابع كتاب را به تفصيل استخراج كرده است. شرح بيشتر منابع مؤلف در شماره 1 و 2 مجله علوم حديث آمده است.
 مؤلف در مقدمه ياد آور مى شود كه در اين اثر رواياتى را نقل مى كند كه علما آن را صحيح دانسته و در كتب خود آورده‏اند.
 به دليل تبعيتى كه حائرى از روضة الشهداء كرده كتاب خود را فصاحت و بلاغت و سجع زيبا آراسته است.