پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

سه كلمه اجماع، حجيت، فريقين اجماع يكي از ادله ي استنباط احكام شرعي است كه مورد تأييد هر دو فرقه ي اماميه و عامه مي باشد لكن دو فرقه ي مذكور در تبيين و تحديد و حجيت آن در بسياري از موارد با يكديگر اختلاف نظر دارند. حساسيت مسأله و نقطه ي عطف، در اين بحث از آنجا شروع مي شود كه اين اصل مسلم و غير قابل ترديد اجتماعي، به عنوان مبنا و يك اصل عملي و اجتهادي در بين فقها مورد تأكيد و تأييد قرار مي گيرد. به نظر مي رسد مناسب است نسبت به اين اصل مهم اجتهادي و جايگاه آن در بين منابع و اصول استنباط، تأمل و تجديد نگرش صورت پذيرد و ميزان حجيت و عدم حجيت از حيث افراط و تفريط، روشن گردد. بنابراين بنده برآن شدم تا در اين نوشتار اجماع را از منظر فرقه ي اماميه و عامه بررسي نمايم.دراين پژوهش تعاريف مختلف اجماع و انواع و اقسام آن و شيوه ها و طرق كشف از قول معصوم(عليه السلام) مورد بررسي و نقد واقع شده است. اين رساله در سه بخش با عناوين مبادي و مفاهيم، ادله ي حجيت اجماع نزد عامه و ادله ي حجيت اجماع در فقه شيعي تنظيم گرديده است. و در نهايت از مقايسه ي آراء صاحب نظران دو فرقه ي مذكور اين نتيجه حاصل شد كه عامه براي اجماع حجيت ذاتي قائلند لكن اماميه آن را تنها در صورت كشف از رأي معصوم حجت مي دانند. كليد واژه:اجماع، حجيت،فريقين.