ضرورت سیر مطالعاتی پژوهشی

شناسه نوشته : 8321

1392/07/01

تعداد بازدید : 2426

ضرورت سیر مطالعاتی پژوهشی
«سیر مطالعاتی پژوهشی» در حقیقت معرفی منابع در حوزه های مختلف علوم دینی است که دارای آغاز، انجام و ترتیب هستند. همان گونه که از عنوان این مفهوم مشخص است، سیر مطالعاتی، مسیر خواندن و در نهایت پژوهش را مشخص می‌کند. سیر مطالعاتی ممکن است براساس کتاب یا مقاله ارایه شود اما به طور معمول، سیر مطالعاتی براساس کتاب طراحی می‌گردد. سیر مطالعاتی به مخاطب آن کمک می‌کند با صرف کمترین هزینه زمانی و مالی، بیشترین حجم دانش را بیاموزد. به بیان دیگر، تجربه و هزینه‌کرد یک سازمان یا یک گروه، به کمک او می‌آید تا بهترین مسیر مطالعه را انتخاب کند.
●ویژگیهای یک سیر مطالعاتی خوب
 
یک سیر مطالعاتی خوب، دارای ویژگی هایی است که توجه به آنها، می‌تواند اثرگذاری سیر را بیشتر کند:
 
۱ـ تعیین مخاطب
۲ـ چارچوب موضوعی دقیق و نیازسنجی‌شده
هر مخاطب، نیازها و خواستهایی دارد. معمولاً افراد، گرایشها و خواستهای خود را بر نیازها ترجیح می‌دهند. بدون پرداختن به دلیل این ترجیح، باید گفت پرداختن به خواستها و گرایشهای مخاطب، خطر بزرگ دور شدن از تامین نیازهای او را در پی دارد. چراکه معمولاً گرایشها معلول و نیازها علت واقعی هستند. بنابرین ارایه سیر مطالعاتی باید مبتنی بر نیازسنجی مخاطب باشد.
این نیازسنجی می‌تواند به طراحی یک هندسه فکری مطلوب برای مخاطب بینجامد.
۳ـ هیات علمی ممحض
تهیه سیر مطالعاتی، نیازمند اشراف بر آن حوزه موضوعی است. بنابرین بدون وجود استاد یا هیات علمی ممحض، نمی‌توان یک سیر مطالعاتی خوب را تولید کرد.
یکی از شاخص های اعتبار سیر مطالعاتی، اعتبار علمی ارایه‌کنندگان آن است.
۴ـ شناسایی روشمند
۵ـ وجود ترتیب حداکثری و همپوشانی حداقلی
همانگونه که در تعریف سیر مطالعاتی بیان شد؛ سیر مطالعاتی دارای آغاز، انجام و ترتیب است. بنابرین کتابهای معرفی‌شده در یک سیر، باید بتواند سرفصلهای هر موضوع را به ترتیب منطقی، پوشش دهد و از سوی دیگر، میزان همپوشانی سرفصلهای کتابهای معرفی‌شده، در حداقل ممکن باشد.
 
اگر سیرهای مطالعاتی بر مبنای منابع اصیل و روشمند پژوهشی قرار گیرد خواننده را با اصول پژوهش و منابع مهم پژوهشی آشنا می نماید.